بزرگنمایی:

مهتاب قصابی 

وزارت خارجه آمریکا: جایزه 10 میلیون دلاری برای ابومحمد جولانی همچنان پابرجاست
نشست خبری سخنگوی وزارت خارجه آمریکا پس از طرح این سوال به چالش کشیده شد و موجب خنده سخنگو را فراهم آورد:«اگر یک نفر ابومحمد جولانی را دستگیر کرده و به پایگاه‌های آمریکا در سوریه تحویل دهد، جایزه 10 میلیون دلاری تعیین شده را دریافت می‌کند؟» خبرنگاری از آقای میلر درباره جایزه 10 میلون دلاری دولت آمریکا برای محمد جولانی پرسید و سخنگوی وزارت خارجه نیز تاکید کرد که رقم جایزه همچنان پابرجاست. در صفحه‌ای که به این جایزه اختصاص داده شده، آمده است «برنامه پاداش برای عدالت تا 10 میلیون دلار پاداش برای فردی در نظرگرفته که بتواند اطلاعاتی درباره محمد جولانی ارائه دهددر وبسایت وزارت خارجه آمریکا تصریح شده است: «جولانی رهبر جبهه نصره (ANF) است که شاخه‌ای از القاعده (AQ) در سوریه به شمار می‌رود. خبرنگار از آقای میلر پرسید «اگر به طور فرضی کسی محمد جولانی را دستگیر کند و به پایگاه نظامی ایالات متحده تحویل دهد، او یا آن فرد 10 میلیون دلار را خواهد گرفت؟»

حزب «سوسیال دموکرات» بار دیگر اولاف شولتس را برای مقام صدراعظمی آلمان نامزد کرد
حزب چپ میانه «سوسیال دموکرات» آلمان روز دوشنبه اعلام کرد که بار دیگر اولاف شولتس را نامزد مقام صدراعظمی این کشور کرده است. قرار است انتخابات عمومی زودهنگام آلمان حدود سه ماه دیگر یعنی در 23 فوریه برگزار شود و این خبر در حالی اعلام شده که محبوبیت آقای شولتس بطور قابل توجهی کاهش یافته است. خبر نامزدی آقای شولتس برای این مقام در حالی منتشر شده که نظرسنجی شبکه عمومی ZDF آلمان در هفته گذشته نشان داده بود که تنها 37 درصد از پاسخ دهندگان فکر می‌کردند که شولتس در سمت فعلی خود به عنوان صدراعظم، عملکرد خوبی داشته است. در یک نظرسنجی جداگانه نیز 78 درصد پاسخ دهندگان معتقد بودند که حزب سوسیال دموکرات در انتخابات آتی، با بوریس پیستوریوس به عنوان نامزد صدراعظم، به نتایج بهتری دست خواهد یافت و تنها 11 درصد می‌گفتند که این حزب با نامزدی شولتس نیز به پیروزی خواهد رسید.
سرویس اطلاعات نظامی اوکراین مسئولیت کشتن میخائیل چاتسکی، پژوهشگر برجسته روس را که در زمینه نوسازی موشک‌های کروز فعالیت داشت و به افزایش کشندگی این موشک‌ها کمک کرده بود، بر عهده گرفته‌ است.

سرویس اطلاعات نظامی اوکراین مسئولیت کشتن میخائیل چاتسکی، رو برعهده گرفت 
سرویس اطلاعات نظامی اوکراین مسئولیت کشتن میخائیل چاتسکی، پژوهشگر برجسته روس را که در زمینه نوسازی موشک‌های کروز فعالیت داشت و به افزایش کشندگی این موشک‌ها کمک کرده بود، بر عهده گرفته‌ است. چاتسکی، متخصص در زمینه نوسازی موشک‌های روسی که علیه اوکراین به کار گرفته شده‌اند، در نزدیکی مسکو به ضرب گلوله کشته شده است. گزارش‌ها حاکی از آن است که این عملیات توسط اداره کل اطلاعات وزارت دفاع اوکراین (HUR) انجام شده است. منابع آگاه در سازمان اطلاعات نظامی اوکراین (HUR) در مصاحبه با روزنامه اوکراینی «اوکراینسکا پراودا» مسئولیت این عملیات را تایید کرده‌اند. آقای چاتسکی معاون طراح ارشد و رئیس بخش نرم‌افزار «دفتر طراحی تجربی مارس» در مسکو بود و به نظر می‌رسد که نوسازی موشک‌های کروز «Kh-59» و «Kh-69» را تحت نظر داشت. او علاوه بر تخصص خود در نوسازی موشک‌ها، در زمینه توسعه و پیش‌بینی قابلیت اطمینان سیستم‌های کنترل پرواز فضاپیماها بر اساس نظریه شبکه‌های عصبی و همچنین سایر مسائل مرتبط با فضاپیماها نیز فعال بود. همکاران آقای چاتسکی او را به عنوان نظریه‌پرداز اصلی معرفی کرده‌اند که استفاده از هوش مصنوعی را در پهپادها و سایر وسایل پرنده و فضاپیماهای روسی مطرح کرده است. مرگ آقای چاتسکی ابتدا توسط الکساندر نوزوروف، روزنامه‌نگار ضد کرملین اوکراینی-روسی گزارش شد که در کانال تلگرامی خود نوشت که سرویس اطلاعات نظامی اوکراین «یک جنایتکار خطرناک» را از بین برده که گفته می‌شود «مسئول کشتن هزاران اوکراینی بی‌گناه بود. گفته می‌شود این مرد در پارک جنگلی کوتلنیکی در نزدیکی مسکو کشته شده است.   

پایان اسد و سرنوشت مبهم کمک‌های نفتی و دلاری تهران؛ ایران چقدر برای رژیم بعثی پول خرج کرد؟ 
همزمان با سقوط رژیم بشار اسد در سوریه این سوال توسط کاربران ایرانی شبکه‌های اجتماعی مطرح شده که جمهوری اسلامی طی 45 سال گذشته چند میلیارد دلار به خانواده اسد کمک کرده و حاصل آن چه بوده است؟ اما همان زمان، روزنامه آمریکایی «کریستیان ساینس مانیتور» به نقل از اندیشکده «د میستورا» اعلام کرد که ایران سالانه 35 میلیارد دلار به بشار اسد کمک مالی می‌کند که این رقم سه برابر بودجه نظامی رسمی جمهوری اسلامی است. بنابراین، منافعِ هزینه‌های چند 10 میلیارد دلاری جمهوری اسلامی در سوریه که با اعطای 1 میلیون تن نفت مجانی شروع شد و با حضور نظامی مستقیم همراه شد، این روزها و در پی سقوط رژیم بشار اسد و تغییر ساختار حکومت در سوریه برای جمهوری اسلامی، ایران و مردم این کشور بسیار مبهم شده است.

آن محور مقاومتی که می‌شناختیم دیگر وجود ندارد
سوریه کریدور ایران برای ارائه پشتیبانی لجستیکی و تسلیحاتی از گروه لبنانی حزب‌الله و حماس در غزه بود که به تضمین امنیت قدرت‌های محور مقاومت کمک کرد و در عین حال به ایران اجازه داد تا نفوذ و قابلیت‌های بازدارنده‌اش را دور از مرزهای خود اعمال کند. «سوریه سکوی پرشی برای رژیم ایران بود تا نفوذ خود را تا مدیترانه نشان دهد، ظرفیتی که اکنون از دست رفته است. مورخ و متخصص ایران در اندیشکده بلژیکی Etopia جاناتان پیرون، مورخ و متخصص ایران در اندیشکده بلژیکی «Etopia» در گفتگو با فرانس24 خاطرنشان می کند: «سوریه سکوی پرشی برای رژیم ایران بود تا نفوذ خود را تا مدیترانه نشان دهد، ظرفیتی که اکنون از دست رفته است. او می‌گوید: «آن محور مقاومتی که میشناختیم دیگر وجود ندارد. مضافا اینکه با عملیات اسرائیل در لبنان، حزب الله دیگر وجود ندارد و ظرفیت آن برای عمل به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. وی افزود: «اکنون سوریه اسد نیز از بین رفته است و اجزای اصلی محور مقاومت از بین رفته است. دیگر چه چیزی باقی مانده است؟ شاید بگویید حوثی‌ها در یمن، اما آن‌ها برنامه‌های خود را دنبال می‌کنند و از تهران دور هستند. دیگر چه چیزی باقی مانده است؟ شاید بگویید حوثی‌ها در یمن، اما آن‌ها برنامه‌های خود را دنبال می‌کنند و از تهران دور هستند. شبه‌نظامیان عراقی هم که اخیراً از مداخله در سوریه برای حمایت از اسد خودداری کرده‌اند شبه‌نظامیان عراقی هم که اخیراً از مداخله در سوریه برای حمایت از اسد خودداری کرده‌اند

اسد؛ پادشاهی برهنه
سقوط اسد را می توان تا حدی به موقعیت تضعیف شده ایران نسبت داد که ناشی از تضعیف استراتژیک نیروهای نیابتی آن، به ویژه حزب الله است.
ریگوله رز خاطرنشان می کند که «معمولاً حزب الله بود که با حمایت از بشار اسد برای دفاع از منافع ایران می جنگید. اما حزب الله مجبور شد بسیاری از نیروهای خود را برای نبرد با اسرائیل به لبنان بازگرداند. بنابراین اسد خود را کمی شبیه یک پادشاه برهنه یافت، به ویژه که روسیه نیز به دلیل جنگ در اوکراین دیگر قادر به نجات رژیم سوریه نبود.

رژیم ایران باید در امنیت خود تجدید نظر کند
جاناتان پیرون بیان می‌کند که «ایران خود را در موضع ضعف بی‌سابقه‌ای می‌بیند. محیط امنیتی آن اکنون به مرزهای واقعی آن محدود شده است.»
آقای پیرون اضافه می کند که «ایران مجبور خواهد بود در رویکرد امنیتی خود تجدید نظر کند. »
در مواجهه با این شرایط جدید، ایران ممکن است به دنبال تسریع در توسعه تسلیحات هسته‌ای خود باشد تا حکومتش به سرنوشت اسد دچار نشود.
تحقیر روسیه و ایران، طلوع ستاره اقبال ترکیه؛ سقوط بشار اسد آینده منطقه را تغییر می‌دهد؟ پس از 13 سال مبارزه برای سرنگونی رژیم بشار اسد، که باعث مرگ و ویرانی بی‌شماری شد، دولت بعث سرانجام در صبح روز یکشنبه این هفته سقوط کرد. در حالی که سوریه برای سال‌ها صحنه رقابت بازیگران بین‌المللی شده بود، یک کارزار سریع توسط خود سوری‌ها (که تقریبا همه را غافلگیر کرد) مهر پایانی بر بیش از 50 سال حاکمیت خاندان اسد بر سوریه گذاشت. حامیان اصلی رژیم سوریه در اثر مسائل داخلی و خارجی خود تضعیف شده یا مشغول بودند و حالا به نظر می‌رسد این زلزله تأثیری عمیق بر خاورمیانه و توازن قدرت جهانی بگذارد. این در حالی است که جولانی در مسجد اموی بدون اشاره به روسیه، به شدت به ایران حمله کرد. در حالی که شورشیان سوری سفارت ایران در دمشق را غارت کردند، سفارت روسیه دست‌نخورده باقی ماند.

کشف کلکسیونی از خودروهای لوکس از جمله فراری 3 میلیون پوندی در پارکینگ کاخ بشار اسد:
 شورشیان سوری در یک پارکینگ بزرگ در کاخ بشار اسد در دمشق با مجموعه‌ای از خودروهای سوپرلوکس به ارزش میلیون‌ها پوند مواجه شدند. یک دستگاه فراری اف50، یک دستگاه لامبورگینی دیابلو و یک دستگاه رولز-رویس از جمله ده‌ها خودروی گران‌قیمتی هستند که در کاخ ریاست جمهوری بشار اسد کشف شده‌اند. فقط 349 دستگاه خودروی فراری اف50 بین سال‌های 1995 تا 1997 ساخته شده است. این خودرو در ابتدا با قیمت حدود 350 هزار پوند فروخته می‌شد، اما اوایل سال جاری میلادی یکی از آن‌ها در حراجی ساتبیز به قیمت 4. خودروی سوپرلوکس دیگری که بین سال‌های 1990 و 2001 ساخته شده نیز در این پارکینگ پارک شده است. در دهه 90 خودروی لامبورگینی دیابلو با سرعت 320 کیلومتر در ساعت محبوب بسیاری از نوجوانان بود، به گونه‌ای که آن‌ها تصاویر این خودرو را بر دیوار اتاق‌های خود نصب می‌کردند. اگرچه لامبورگینی دیابلو مانند فراری اف50 کمیاب نیست اما بهترین مدل‌های آن به قیمت بیش از 300 هزار پوند فروخته می‌شوند. یک دستگاه فراری اف430 اسپایدر نیز در کنار فراری اف50 در پارکینگ کاخ بشار اسد دیده می‌شود. تصاویر ویدئویی منتشر شده از خودروهای پارک شده در این پارکینگ، یک دستگاه رولز-رویس گوست، یک دستگاه بنتلی کانتیننتال جی‌تی، یک دستگاه آستون مارتین رپید، یک دستگاه آئودی آر8، و یک دستگاه مرسدس-بنز اس‌ال‌اس آام‌گ را نیز نشان می‌دهند. خودروهای شاسی‌بلند، چندین دستگاه ون و مدل‌های مختلفی از خودروهای آئودی، مرسدس-بنز و بی‌ام‌و نیز در ناوگان خودروهای رها شده در کاخ بشار اسد دیده می‌شوند.

ایران با وجود صدها میلیارد دلار هزینه در سوریه، پشت بشار اسد را خالی کرد و گزینه خروج را برگزید
 ایران برای دهه‌ها میلیاردها دلار و صدها کشته و مجروح را هزینه حمایت از بشار اسد، رئیس‌جمهور مخلوع سوریه کرد تا او در جنگ داخلی در این کشور که حکومت موروثی‌اش را تهدید می‌کرد، جان سالم به در برد. در سال‌های گذشته، ایران در سوریه پایگاه‌های نظامی، انبارهای تسلیحات و کارخانه‌های موشک ایجاد کرد که از آن‌ها به‌عنوان مسیر انتقال تسلیحات برای مسلح کردن متحدان شبه‌نظامی‌اش در سراسر منطقه استفاده می‌کرد. به گزارش روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز هفته گذشته، درست زمانی که آقای اسد به کمک نیاز داشت تا مانع پیشروی سریع نیروهای شورشی شود، ایران راه خروج از سوریه را در پیش گرفت. به گفته برخی منابع خبری، ایران در 6 دسامبر فرماندهان نظامی و نیروهای خود را همراه با برخی از دیپلمات‌های خود از سوریه خارج کرد. این یک تغییر چشمگیر بود، زیرا ایران نه‌تنها نزدیک‌ترین متحد عرب خود را رها کرد بلکه از هر آنچه در طول 40 سال در سوریه، به‌عنوان اصلی‌ترین پایگاه خود در جهان عرب، ساخته و برای حفظ آن جنگیده بود نیز دست کشید. با رسیدن شورشیان به پایتخت سوریه، ایران پس از یک سال سخت ویرانگر از جنگ‌های منطقه‌ای که با حمله 7 اکتبر 2023 حماس آغاز شد، نتوانست از دولت اسد دفاع کند. حسن شمشادی، خبرنگار و مستندساز نزدیک به حکومت ایران که سال‌ها در جبهه‌های جنگ در سوریه حاضر بوده، بر این نظر است که برای ایران، سوریه ستون فقرات حضور منطقه‌ای این کشور بوده است.

شوک در پی پیشروی سریع شورشیان
بنا به گفته سه مقام ایرانی که دو نفر از آنها از اعضای سپاه پاسداران ایران هستند و همچنین دو تحلیلگر برجسته ایرانی که به دولت این کشور نزدیک هستند، تهران در ابتدا از سرعت پیشروی شورشیان در سوریه و ترک پایگاه‌های نظامی توسط ارتش سوریه شوکه شد. اما بنا به گفته منابع خبری که از نظر آن‌ها در این گزارش استفاده شده است، مقام‌های ایرانی در پشت پرده از پیشروی سریع شورشیان و از دست رفتن مناطق تحت کنترل ایران و شبه‌نظامیان نیابتی‌اش نگران شده بودند و از خود می‌پرسیدند که آیا می‌توانند اوضاع را کنترل کنند. »تلویزیون ایران که پیش از این از اصطلاح «تروریست‌ها» برای توصیف شورشیان استفاده می‌کرد، لحن خود را تغییر داد و از آن‌ها ‌به‌عنوان «گروه‌های مسلح» یاد کرد که تاکنون با اقلیت‌ شیعه رفتار خوبی داشته‌اند. بنا به گفته برخی از تحلیلگران ایرانی و غیر ایرانی، یکی دیگر از نگرانی‌های تهران تهدید اسرائیل برای حمله به هرگونه تحرکات نیروهای ایران در سوریه بود.

تاثیر تحولات و شورش اخیر مخالفان مسلح سوریه بر موازنه قدرت در خاورمیانه 
بومحمد جولانی، یکی از اعضای سابق القاعده که اکنون شورش جاری در سوریه را رهبری می کند، روز پنجشنبه در مصاحبه ای با سی‌ان‌ان اظهار داشت که «هدف انقلاب سرنگونی رژیم اسد است و حق ماست که از همه ابزارهای موجود برای رسیدن به آن هدف استفاده کنیم. برای روسیه، فروپاشی رژیم اسد می‌تواند به معنای از دست دادن نزدیک‌ترین متحد خاورمیانه‌ای‌اش و تضعیف نفوذ منطقه‌ای مسکو باشد، به‌ویژه که کرملین همچنان درگیر جنگ در اوکراین است. کشورهای عربی سنی مانند عربستان و امارات در اوج جنگ داخلی سوریه، روابط خود را با رژیم اسد قطع کردند، به دنبال منزوی کردن آن بودند و از جناح های مخالف در تلاش برای مهار نفوذ تهران در منطقه حمایت کردند. اما واقعیت جدید سوریه، کشورهای عربی را بر آن داشت تا دست به سوی رژیم اسد دراز کنند و طی چند سال گذشته، عربستان سعودی و امارات تلاش هایی را برای بازسازی منطقه ای و بین المللی او انجام داده اند.

سرمایه‌گذاری مجدد کشورها در سوریه؛ آیا شرایط تغییر کرده یا انگیزه‌های دیگری دخیل هستند؟ 
ممکن است رویدادهای اخیر اینگونه به نظر برسد که کشورهای مختلف جهان می‌خواهد تجارت خود را با سوریه از سر بگیرند، حتی اگر اینکه دولت این کشور متهم به جنایات جنگی باشد. همین موضوع موجب گردید تا مخالفان دولت بشار اسد به آن واکنش داده و مطرح کنند که اساسا آقای نحاس چرا باید بتواند وارد فرانسه شود، مگر نه این است که سوریه از سوی اتحادیه اروپا تحریم است. با این حال این سوال مطرح می‌شود که پس از یک دهه وقفه، آیا جهان در حال آماده شدن برای برقراری مجدد روابط تجاری با کشوری است که به اتهام جنایات جنگی توسط دولت خودکامه‌اش از نظر دیپلماتیک منزوی شده است. بنجامین فیو، پژوهشگر «سوریه ریپورت»، در حساب توییتر خود نوشت: «حضور نحاس در این اجلاس بیشتر شبیه یک اشتباه (دیپلماتیک؟) از سوی فرانسوی‌ها است تا اینکه تلاشی فریبکارانه برای عادی‌سازی با رژیم سوریه باشد.

تحقیر روسیه و ایران، طلوع ستاره اقبال ترکیه؛ سقوط بشار اسد آینده منطقه را تغییر می‌دهد؟
 پس از 13 سال مبارزه برای سرنگونی رژیم بشار اسد، که باعث مرگ و ویرانی بی‌شماری شد، دولت بعث سرانجام در صبح روز یکشنبه این هفته سقوط کرد. »  در حالی که سوریه برای سال‌ها صحنه رقابت بازیگران بین‌المللی شده بود، یک کارزار سریع توسط خود سوری‌ها (که تقریبا همه را غافلگیر کرد) مهر پایانی بر بیش از 50 سال حاکمیت خاندان اسد بر سوریه گذاشت. حامیان اصلی رژیم سوریه در اثر مسائل داخلی و خارجی خود تضعیف شده یا مشغول بودند و حالا به نظر می‌رسد این زلزله تأثیری عمیق بر خاورمیانه و توازن قدرت جهانی بگذارد. این در حالی است که جولانی در مسجد اموی بدون اشاره به روسیه، به شدت به ایران حمله کرد. در حالی که شورشیان سوری سفارت ایران در دمشق را غارت کردند، سفارت روسیه دست‌نخورده باقی ماند.
پادشاهی‌های خلیج فارس مانند عربستان سعودی و قطر، که زمانی شورشیان سوری را تأمین مالی می‌کردند، نیز در تلاش هستند تا اطمینان حاصل کنند سقوط اسد منجر به موج جدیدی از ناآرامی‌ها علیه حاکمان منطقه و احیای جنبش‌های افراطی مانند دولت اسلامی (داعش) که پس از بهار عربی 2011 ظهور کردند نشود. اسرائیل نیز که این آخر هفته نیروهای خود را در بلندی‌های جولان به عمق بیشتری در خاک سوریه منتقل کرد، با فروپاشی «محور مقاومت» به رهبری ایران به دستاوردی استراتژیک دست یافته است. با این حال، مقامات اسرائیلی نیز نگران ظهور یک دولت سنی اسلام‌گرا تحت حمایت ترکیه در مرزهای خود هستند؛ دولتی که ممکن است تلاش کند بلندی‌های جولان را که اسرائیل در سال 1967 تصرف کرد، بازپس گیرد و ممکن است با گروه حماس متحد شود.