بزرگنمایی:

زهرا زمانی 

صنف چیست؟
صنف چیست؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که صنف یا رَسته انجمنی می‌باشد که از سوی گروهی از افراد دارای یک حرفه و پیشه تشکیل می‌شود، تا بدین طریق به بهبود کیفیت و بالابردن سطح کیفی مجموعه واحدها، در کنار تعیین تدابیری برای مقابله با تخلفات و همچنین انجام وظیفه اطلاع‌رسانی درباره اتفاقات حوزه‌های مرتبط با حرفه موردنظر، یاری رساند.

نظام صنفی چیست؟
مطابق ماده 1، نظام صنفی قواعد و مقرراتی می‌باشد که امور مرتبط با سازمان، وظایف، اختیارات ،حدود و حقوق افراد و واحدهای صنفی را طبق این قانون تعیین می‌کند. 

واحد صنفی چیست؟
مطابق ماده 3 نظام صنفی، هر واحد اقتصادی که فعالیت آن در محل ثابت یا وسیله سیار باشد و توسط فرد یا افراد صنفی با اخذ پروانه کسب دایر شده باشد واحد صنفی شناخته می‌شود.

 اعتراض پرستاران به بیش از 50 بیمارستان در شهرهای مختلف ایران کشیده شده است. اعتراضات از استان البرز و شهر کرج آغاز شد و به بیمارستان‌‌های شهرهای دیگر چون شیراز و مشهد و‌... رسید. محمد شریفی‌مقدم، دبیرکل خانه پرستار می‌گوید: «این شکل از اعتراضات که پرستاران دست از کار کشیدند، در 100 سال تاریخ پرستاری مدرن ایران بی‌سابقه است.» در یکی از این تجمعات، پرستاری پلاکاردی به دست دارد که رویش نوشته شده: «عدالت در پرداخت، مطالبه پرستاری» این پیام روشنی است، از آنچه جامعه پرستاری ایران می‌خواهد. با این حال چند نفر از معترضان بازداشت شدند تا تجمعات متوقف شوند.
فریدون مرادی، عضو شورای عالی نظام پرستاری می‌گوید: «مشکلات معیشتی پرستاران غیر قابل تحمل شده است و هر ماه 150 تا 200 پرستار از کشور مهاجرت می‌کنند.» هم‌زمان علی جعفریان، مسوول کمیته وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی شورای راهبردی دولت مسعود پزشکیان، از موج مهاجرت پرستاران به آلمان خبر داد و میزان مهاجرت یا ترک کار آنان را «وحشتناک» توصیف کرد.

اما سوال اینجاست که پرستاران دقیقا چه می‌خواهند و اعتراضات آن‌ها بر چه پایه‌ای شکل گرفته است؟

یک: اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری
یکی از مهم‌ترین مطالبات پرستاران که در سال 1386، بدون هیچ مخالفی در مجلس بالاترین رای را آورد، قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری است. مطالبه‌ای که نزدیک 15 سال است به تاخیر افتاده و هنوز اجرایی نشده است. بنا بر بررسی‌های صورت گرفته تاکنون چندین مرتبه دستور اجرای این قانون داده شده، اما هیچ‌کدام به نتیجه نرسیده است. حتی گفته شده، اختلاف کارانه دریافتی یک پزشک با پرستاری که در همان بیمارستان و همان بخش مشغول به کار است، به 100 برابر می‌رسد و بخشی از تعرفه پرستاری به ریاست مراکز درمانی و گروه اداری و پشتیبانی اختصاص داده شده است.  

دو: فوق‌العاده خاص
بر اساس قانون همچنین دستگاه‌های اجرایی منابعی دارند که افرادی که در شرایط خاص مشغول به فعالیت هستند، دستمزدی فوق‌العاده خاص دریافت می‌کنند. این قانون در شرایط خاص آب و هوایی و پاندمی‌ها قابل اجراست، چرا که می‌خواهد برای افرادی که در شرایط خاص فعالیت می‌کنند، ایجاد انگیزه کند. با شروع پاندمی کرونا مطالبه‌گری اجرای این بند از قانون میان پرستاران بالا گرفت.

 سه: قانون ارتقای بهره‌وری
یکی دیگر از مطالبات پرستاران اجرای قانون ارتقای بهره‌وری است. این قانون هم سال‌هاست تصویب شده، اما اجرایی نشده است. بر پایه این قانون نیرو‌های بالینی برای کارآیی و اثربخشی سرمایه‌های انسانی تنظیم شده است، اما در سال‌های گذشته وزارت بهداشت نیروی جدید استخدام نکرده و بیمارستان‌ها با کمبود شدید پرستار مواجه هستند. 

چهار: رفاهیات
رفاهیات، یکی دیگر از خواسته‌های پرستاران است که در اعتراضات خود مطرح می‌کنند. رفاهیات شامل حق مسکن، مناسبت‌ها و هدیه روز پرستار می‌شود که در بسیاری از بیمارستان‌ها و دانشگاه‌های پزشکی به صورت سلیقه‌ای آن را پرداخت می‌کنند. این درحالی است که دستورالعمل مشخصی در این زمینه وجود ندارد. بسیاری از پرستاران خواستار این مساله هستند که یک رویه مشخص و شفافی وجود داشته باشد که حق گروه‌های مختلف در این زمینه از بین نرود.

بیم و امید
بر اساس بررسی‌های صورت گرفته، مطالبات پرستاران به همین اندازه روشن و قانونی است. این خواسته‌ها را رئیس کمیسیون بهداشت مجلس در نامه‌ای به رئیس‌جمهور به شکل دیگر خلاصه کرده است: «استخدام نیرو برای رسیدن به حداقل استاندارد پرستار به تخت و استخدام سالانه 25 هزار نفر؛ اصلاح ضرب‌الاجلی فرمول اضافه کار پرستاری؛ بازبینی دستورالعمل قانون تعرفه‌گذاری پرستاری و واقعی کردن تعرفه خدمات پرستاری؛ حذف اضافه کار اجباری؛ محسوب‌شدن پرستاری به عنوان مشاغل سخت و زیان‌آور؛ تصویب فوق‌العاده خاص پرستاری؛ تامین اعتبار لازم برای اجرای بخشنامه رفاهیات برای پرستاران و تامین امنیت پرستاران در مراکز درمانی». 
در واقع پرستاران با وجود تنش‌های روانی، استرس و فشار عصبی و خستگی جسمی قرار گرفتن در معرض انواع بیماری‌ها و مواد خطرناک و ارتباطات تنش‌زا در محیط کار دچار تبعیض و نبود امنیت مادی و معنوی هستند و همه این‌ها باعث شده که در طول سالیان گذشته میزان تنش آن‌ها با بیماران و خطای پزشکی را افزایش دهد، اتفاقاتی که همه با هم منجر به اعتراض آن‌ها شده است. هر چند برخی ساز ناکوک می‌زنند که به این راحتی‌ها مشکل پرستاران حل نمی‌شود.