پیروزی پزشکیان؛ جلوهگریِ سوسیال دموکراسی
سرمقاله
بزرگنمایی:
انتخاباتِ غیر مترقبهی ریاست جمهوری به پایان رسید و بار دیگر ارادهی اکثریت، هرچند دلسرد و کم رمق، ارادهی خود را به کرسی نشاند.
کاظم طیبی فرد
انتخاباتِ غیر مترقبهی ریاست جمهوری به پایان رسید و بار دیگر ارادهی اکثریت، هرچند دلسرد و کم رمق، ارادهی خود را به کرسی نشاند.
پیروزی دکتر مسعود پزشکیان، پزشک متخصص، استاد دانشگاه و نمایندهی محبوب و خوشنام مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی اگر چه به مدد و به وسیلهی اصلاح طلبان بدست آمد اما دارای جنبههای نه چندان پنهانی نیز داشت که خیلیها چشم بر آن بستهاند!
این پیروزی کم رمق و شکننده، با تمام نواقصش از انتخابات قبلی بسی رقابتی تر بوده و دایره ی شمول بیشتری در بین سلائق و نگرشهای جامعه داشت اما نشان داد که سبد رأی اقلیت افراطی به چه میزان محدود است و به چه میزان دچار ریزش شده.
پیداست که پیروزی یک اصلاح طلب در وضعیتی که شرایط رقابت طرفین به لحاظ امکانات به هیچ روی، نه تنها برابر نبود حتی قابل قیاس هم نبود. چهار نامزد همخط و هم جبهه در مقابل یک نامزد متعلق به جریان اصللاح طلبی و یک نامزد مستقل خود گویای وضعیت نابرابر این رقابت بود.
این انتخابات و این پیروز، هر چه بود و به هر میزان شکننده و کم بود، نشان داد که کدام تفکر اجتماعی توان بسیج و دلگرمی جامعه را دارد و کدام دیدگاه حتی نمی تواند آراء تشکیلاتی و به اصطلاح پادگانی خود را ساماندهی کند. به زبان و به بیان عامیانه، می توان این پیروزی اصلاحات را به پیروزی تیم دوم یک حریف بر تیم مجهز و صاحب لژیونر تشبیه کرد.
در باب این مسأله و چرایی و چگونگی این پیروزی و این میزان از مشارکت فعال، مشارکت اعتراضی و تحریم فعال، می توان و لازم است که بررسی های علمی و عالمانه ی بسیاری صورت گیرد اما آنچه مورد توجه ما سوسیال دموکراتهای حزب اراده ملت ایران قرار گرفته، ظهور بارقه های سوسیال دموکراسی و تکمیل جریان اصلاح طلبی و تجهیز آن است.
اصلاح طلبان و جریان اصلاح طلبی از میانه ی دهه ی هفتاد بر اساس گفتمانی ظهور پیدا کرد که مفهومِ پر بسامدِ "آزادی" را اصلی ترین مطالبه و محور گفتمانی خود قرار داده بود. مفهوم "آزادی" همانقدر که تعیین کننده و مهم است، به همان میزان و شاید بیشتر از آن نیز دارای ابهام در معنا و کاربرد است. همین ابهام موضوعی در ادامه ی جریان اصللاح طلبی دامنگیر اصلاحات شد چون تعریف و تحدید کامل و و اضحی را به همراه نداشت.
سوسیال دموکراسی که نسخه ی تکامل یافته و حاصل سنتز لیبرالیسم، دموکراسی و جریانهای چپِ عدالت خواهی و سوسیالیسم در دنیاست، بر ناکارآمدی اتکاء صِرف به مفهوم "آزادی" و اصالت دادنِ به آنها تاکید داشته و اعتقاد دارد که آزادی بدون در نظر گرفتن میزان قابل قبولی از "عدالت" و "همبستگی" نه تنها غیر ممکن است بلکه در صورت اصرار بر آن می تواند به نقیض خود یعنی استبداد یا حتی عوام فریبی و پوپولیسم تبدیل شود.
این نگرش در ادامه ی تفوّق اصلاح طلبی بر سپهر سیاسی کشور خود را نمایاند و به اثبات رساند. از همین رو بود که اصلاحات، به سرعت جای خود را به پوپولیسم دولت احمدی نژاد داد چون تمام کنش اصلاح طلبی بر آزادی خواهی متوقّف شده و از مؤلفه ی حیاتیِ "عدالت" غافل شده بود.
احمدی نژاد با انگشت گذاردن ئ تاکید بر همین نقطه ی ضعف اصلاحات، عرصه را بدست گرفت. او با تاکید غوغاسالارانه بر عدالت توزیعی، اذهان را به خود جلب نمود چرا که آزادی خواهی های اصلاح طلبان، از آنجا که بن مایه و اساس نظری و تئوریک کاملی نداشت، در عمل به بی قید و بندی و آزادی لجام گسیخته ی قشر کوچک و خاصی شده بود.
در انتخابات ریاست جمهوری ای که در رزوهای اخیر به وقوع پیوست، چهره ای از میان اصلاح طلبان بر اریکه قدرت تکیه زد که بیش از آنکه بر مؤلفه "آزادی" تاکید کند، " عدالت" را سرلوحه ی کنش خود قرار داده بود.
به نظر می رسد که با "عدالت طلبی" مورد نظر پزشکیان، حلقه ی مفقوده و قطعه گمشده پازلِ جکومت مطلوب سوسیال دموکراتها در حال ظهور و آشکارگی ست.
شاید هم از اینروست که حزب اراده ملت ایران با تمام عدّه و عَدّه ی محدود خود از اولین گروهها و نهادهای مردمی ای بود که به حمایت از دکتر پزشکیان برخاست.شاید سوسیال دموکراتهای این حزب که تنها یکی از معدود حزبهای متکی بر تئوری سیاسی مشخص در نظام نامه ی خود در ایران است، اینک در معرض آزمودن نظرات خود قرار گرفته اند.
حمایت این حزب، چنانکه در بیانیه تفصیلی و تحلیلی اعلام حمایت نیز به صراحت بیان شد، منوط به پایبندی به چنین تفکری ست. اصلاح طلبی به عنوان فضیلتی پسندیده با "آزادی" و "آزادی خواهی" سر بر آورد و اینک، می رود تا به عدالت نیز مسلح شود.
می ماند یک گره کور دیگر؛ همبستگی و اتّحاد. سختیِ متحد نمودن و همبسته ساختن جامعه ای سختی کشیده و متشتّت، کم از دشواری تعریف مصادیق "عدالت" در عمل ندارد.
حالا بر ماست که سه شعار، سه اقنوم و سه بن مایه ی مورد نظر خود را تنقیح، تبیین و تشریح نماییم. پیروزی پزشکیان با تمام دشواریهایش در مجاب نمودن قشر نا امید و کم امید، در رقابتی نابرابر و در غیر مترقبه و غیر منتظره بودنش، نشانه ها و علائمی از ظهور گرایش به سوسیال دموکراسی را به همراه دارد.بارقه هایی از شمایل سوسیال دموکراسی رخ نموده، وقت کار و تلاش است و هنگام جَوَلان تفکر و اندیشه، برای ایران.
- حزب اراده ملت ایران , حاما , افشین فرهانچی , احمد حکیمی پور , سوسیال دموکراسی , اصلاحات , اصلاح طلب , حسین اکبری بیرق , رحیم حمزه , پیام فیض , مسعود خادمی , زهره رحیمی