دو انتخابات بزرگ دیگر در خردادماه امسال (1400) برگزار شد و کماکان نقش احزاب در این دو انتخابات بسیار کمرنگ بود و قافیه را به کار جناحی واگذار کردند. در این یادداشت به‌صورت کلی و بدون ورود به جزئیات به وضعیت احزاب و نهادهای مرتبط با ایشان در بعد از انتخابات می‌پردازیم.
1. احزاب جناح اصول‌گرا:
این احزاب گرچه متعلق به جناح برندگان نهایی دو انتخابات مجلس و ریاست جمهوری بودند ولی به علت نوع عملکرد غیر حزبی روسای دو قوه مجریه و مقننه به‌تدریج در حال فاصله گرفتن از دولت و مجلس جدید هستند و گه‌گاه به انتقاد از انتصابات و برنامه‌ها دست می‌زنند. تقریباً تمام احزاب این دسته تلاش کردند و می‌کنند که نیروهای خود را به روش‌های مختلف در مناصب مختلف دولتی بالا بکشند. دراین‌بین جبهه پایداری وضعیت بهتری دارد و توانسته است که نیروهای خود را بیشتر مطرح کند. حزب موتلفه نیز به دلایل مختلف در موقعیت ضعیف‌تری قرار گرفته است و امید دارد که در آینده نزدیک و با شکست خوردن طرح‌های غیرعملیاتی اصول‌گرایان جای پای خود را در دولت و مجلس محکم‌تر نماید. شاخه‌های استانی این احزاب بشدت در شوراهای شهر فعال هستند و تلاش می‌کنند که منصب‌های مختلف را به دست آورند ولی به‌صورت حزبی و تشکیلاتی فعالیت نمی‌کنند و حتی در تهران نیز قالب تشکیلاتی منسجمی را در شورای شهر ندارند.
2. احزاب جناح اصلاح‌طلب:
در دو حزب بزرگ کارگزاران و اتحاد دبیرکل‌ها تغییر پیدا کرده است و این نوید حرکت‌های جدیدتری را در این دو حزب می‌دهد. در بقیه احزاب فعل و انفعالات زیادی مشاهده نمی‌شود و بیشتر در قالب جبهه اصلاحات به دادن بیانیه اکتفا می‌شود. به نظر این احزاب منتظر وقایع کلان مملکتی هستند و برنامه کنشی خاصی را دنبال نمی‌کنند. نشانه‌هایی برای تجدید ارتباط با بدنه اجتماعی معترض در حوزه‌های مختلف نیز از این احزاب تا به الآن مشاهده نمی‌شود.

اعضاء متعلق به این احزاب نیز خصوصاً کسانی که صاحب مناصب دولتی هستند ترجیح داده‌اند که سکوت کنند تا وضعیت نحوه برخورد با اصلاح‌طلبان داخل مشاغل اداری مشخص‌تر گردد.
3. احزاب با گرایش‌های اعتدالی:
این دسته از احزاب طور کل سکوت کرده‌اند و سعی دارند از ترکش برخوردهای جناح جدید مدیریتی و منتقدان دور بمانند. ایشان ترجیح داده‌اند بتوانند نیروهایی از خود را که در درون ساختار هستند حفظ کنند، لذا حتی در حد دادن بیانیه و اعلام مواضع نیز ورود نمی‌کنند.
4. احزاب مستقل:
با توجه به اینکه نحوه برخورد حاکمیت در دور جدید با احزاب مستقل مشخص نشده است این احزاب بروز چندانی نداشته‌اند. و طبق روال قبلی کار خود را به‌صورت محدود جلو می‌برند. نهضت آزادی در رابطه با مسئله اصفهان و مسئله هسته‌ای اعلام موضع کرده است ولی از بقیه احزاب این دسته اخباری بیرون نمی‌آید.
5. احزاب استانی:
نقش این احزاب در ماه‌های اخیر کم‌رنگ‌تر شده است و خصوصاً با غلبه تشکیلاتی جناح راست بر مجلس و شوراهای شهر بزرگ کنش ایشان بسیار کم شده است. و حتی نتوانسته‌اند به شوراهای شهر راه پیدا کنند. اکثر اعضا این تشکل‌ها - طور خاص آن‌هایی که به جناح راست نزدیکی دارند - تلاش کرده‌اند تا دراین‌بین یا جایگاه‌های خود را در استان‌ها حفظ نمایند و یا برای خود جایگاهی دست‌وپا کنند.
6. خانه احزاب:
سال سوم و آخر فعالیت این دوره خانه احزاب از تیرماه شروع شد و حسین کمالی مسئولیت ریاست را از شهاب‌الدین صدر تحویل گرفته است. به نظر برنامه کوتاه‌مدت آن‌ها مشارکت در انتخاب نماینده احزاب در کمیسیون ماده 10 است چراکه در دور قبل از جهت نصاب حضور، مشکل وجود داشت. مهم‌ترین فعالیت خانه احزاب در ماه‌های اخیر برگزاری دو همایش یک‌روزه بوده است
7. کمیسیون ماده 10:
جلسات کمیسیون تقریباً به‌صورت مرتب و ماهانه انجام می‌شود. آقای محسن اسلامی به‌عنوان مدیرکل سیاسی وزارت کشور دبیری این کمیسیون را از آقای امرائی تحویل گرفته است. ایشان از مدیران باتجربه و باسابقه وزارت کشور هستند. (محمدباقر خرمشاد رئیس کمیسیون است) وزارت کشور نیز برای تعیین نمایندگان احزاب در کمیسیون ماده ده تکاپویی داشته است و ظاهراً قرار است در زمستان این انتخابات صورت گیرد. (مدت قانونی حضور دو نماینده احزاب در کمیسیون آذرماه پایان میابد که درخواست استمهال شده است). رویکرد جدید این کمیسیون هنوز به‌خوبی مشخص نیست ولی با تأیید مجمع عمومی زنان اصلاح‌طلب نشان دادند که قصد همراهی با احزاب- حتی احزاب منتقد- را دارند.