سیاست خارجی و فقدان درک درست از روابط بین الملل
سرمقاله
بزرگنمایی:
امروز جهان بر محوریت دریافت پدیده ها و عوامل موثر بر آنها اداره می شود. با این حساب سیاست خارجی باید با کار روی تشریح روابط بین المللی منبعث از بروز پدیده ها شکل بگیرد و با تاکید روی علت شناسی آن ادامه یابد و یا با تکیه روی این پیچیدگی ها از تاکید محض روی این نکته که چون ما هم واحدی از جهانیم و باید با دیگران رابطه داشته باشیم ادامه بدهد، تا به این واقعیت برسد که تلاش برای داشتن سیاست خارجی قوی حتما باید مبتنی بر یافته های دقیق علمی و ضمانت های معتبر باشد.
حسن اسدی
امروز جهان بر محوریت دریافت پدیده ها و عوامل موثر بر آنها اداره می شود. با این حساب سیاست خارجی باید با کار روی تشریح روابط بین المللی منبعث از بروز پدیده ها شکل بگیرد و با تاکید روی علت شناسی آن ادامه یابد و یا با تکیه روی این پیچیدگی ها از تاکید محض روی این نکته که چون ما هم واحدی از جهانیم و باید با دیگران رابطه داشته باشیم ادامه بدهد، تا به این واقعیت برسد که تلاش برای داشتن سیاست خارجی قوی حتما باید مبتنی بر یافته های دقیق علمی و ضمانت های معتبر باشد.
در تحلیل و تفسیر این موضوع لازم است بر این نکات کلیدی تمرکز داشته باشیم که
چون ترکیب فعلی جهان از واحد های مجزای از هم تشکیل شده و به دهکده ای یک پارچه و کلیتی به هم مرتبط تبدیل شده است، در چنین جهانی دیگر دولت ها به عنوان موجودیت های دارای اصالت شناخته نمی شوند که بتوانند سیاستی را بدون توجه به تاثیر پذیری و تاثیر گذاری بر نحوه عمل و سرنوشت دیگر دولت ها و ملت ها تدوین کنند و یا محض این نکته که سیاست خارجی خاصی تدوین کرده اند که مبتنی بر جهان بینی محض آنهاست بر عملیاتی کردن آنها اصرار ورزند .
نمی توان گفت که ما چون مستقل از دیگر دولت ها هستیم می توانیم در چهاردیواری مملکت خویش به هر نحو که توانستیم و خواستیم عمل کنیم و دیگر کشورها حق ندارند که بر ما خرده بگیرند و اعتراضی نسبت به نحوه عمل ما داشته باشند. در جهان امروز منابع داخلی کشور ها، سرمایه و داشته ای از جهان فرض می شوند و هر نوع انحراف در برداشت و مصرف آنها به ویژه اگر بر امنیت، سلامت، محیط زیست و... اثر بگذارد بر جهان تاثیر گذار است.
ممکن است دوستانی معترض این تفسیر شوند و عنوان کنند که چنین نگرشی است؟! این نگاه به باور گلوبالیست ها نزدیک است و یا راه ورود آن به عرصه تصمیم گیری را هموار می کند زیرا آنها معتقدند که همه داشته های جهان امکان و اعتباری عمومی است و اگر کسی و یا ملتی قادر نباشد که از سهم خود برداشت عالمانه و مقتصدانه ای داشته باشد باید راه بهره برداری جهانی از آن را باز کند تا دارنده ظرفیت های بالاتر در بهره برداری مانع از اتلاف آنها شوند. نگارنده منکر این نیست که چنان برداشت و باوری نمی تواند چندان غیر علمی باشد، زیرا برداشت با تکنولوژی ضعیف و قدیمی ضمن نابود کردن منابع به آلوده کردن محیط زیست که امکانی جهانی است منتهی می شود.
جهان امروز به مثابه دهکده ای کوچک با ارتباط های ارگانیک مجموعه ای به هم پیوسته می باشد که کمترین تلاطمی در گوشه ای از آن می تواند طوفان های عظیمی در سایرنقاط ایجاد کند و منابع عظیمی از همه ملت ها را نابود سازد و دقیقا از محل این اهمیت است که اتخاذ تدابیر سیاسی برای حضور و مشارکت در چنین جهانی باید با تمام پیچیدگی ها دیده شود و بسیار هوشمندانه اتخاذ شود.
با این همه حساسیت و اهمیت نباید دولت هایی وجود داشته باشند که فکر کنند مجموعه های مسئول در حوزه روابط بین الملل و یا سیاست خارجی زیر مجموعه ای از سیاست داخلی آنها بوده و عمل آنها باید همانند مجموعه های فعال در عرصه سیاست داخلی منبعث از دیدگاه های تنگ نظرانه و متکی بر باور های سخت سرانه باشد.
از سوی دیگر تاثیر قدرت نظامی در سیاست خارجی و یا روابط بین الملل بسیار حاد و گسترده شده است تا جایی که هر کشور دارای قدرت نظامی برتر با بی عملی مراکز نظارتی جهانی خود به نیرویی تبدیل شده است که می تواند متغییر های موثر در روابط بین الملل را تعریف کند. شناخت این موضوع با در نظر گرفتن توان رویارویی با آنها می تواند در برقراری روابط بین المللی موفق موثر واقع شود.
لذا با توجه به آنچه که از ویژگی های جهان امروز بر شمرده شد، مگر ممکن است که دولتی در شرایط ما بتواند محض تکیه بر توانایی های بسیار محدود اقتصادی و تدبیر سیاسی وارد معرکه های بزرگ جهانی شود و با ابرام روی برداشت های سطحی خود از صف بندی های جهانی روابطی را با جهان بنیان نهد که تارو پود آن را قرائت های قشری و گروهی متداول در کف خیابان ها تشکیل داده است؟! دولت نمی تواند با هر نقدی سخت سرانه برخورد کند و آنگاه انتظار داشته باشد که کشورهایی چون روسیه و یا چین ازاین همه ساده انگاری در سیاست گذاری خوشوقت نشوند و برای تحت سلطه گرفتن ما از نظر اقتصادی و سیاسی خیز بر ندارند ؟
اینجاست که احزاب باید وارد میدان شوند و با ارائه تصویری شفاف از سیاست و پیچیدگی های آن مخصوصا در عرصه سیاست خارجی با همه بی توجهی هایی که حکومت به نقد های شفاف می نماید و یا حتی هزینه هایی نیز تحمیل می شود، به بیان این نکته بپردازد که با این نوع از برقراری ارتباط با جهان و اتخاذ این جنس تصمیمات و سپردن کارها به افراد فاقد حداقل دانایی در روابط بین الملل، در نهایت ایران است که متضرر می شود و عقب می ماند و یا به طعمه ای برای جهان خواران جدید چون چین تبدیل می شود.
دوستان ما درحزب اراده ملت ایران باید به این نکته توجه داشته باشند که تولید محتوا رسالتی است که باید در قبال تاریخ به آن همت گماشت و با زبانی صریح عنوان کرد که آنچه انجام می گیرد مناسب با قواعد اداره دولت در جهان امروز نیست و ادامه دادن این شیوه غلط می توان نتنایجی جبران ناپذیر به دنبال داشته باشد.
- حزب اراده ملت ایران , حاما , افشین فرهانچی , احمد حکیمی پور , سوسیال دموکراسی , اصلاحات , اصلاح طلب , حسین اکبری بیرق , رحیم حمزه , پیام فیض , مسعود خادمی , زهره رحیمی