عبدالرضا فرجی راد، دیپلمات پیشین در گفتوگو با اراده ملت عنوان کرد:
واگنرها، ضربه دیگری بر اقتدار پوتین
گفتگو
بزرگنمایی:
اراده ملت، فائزه صدر: در روزهای گذشته روسیه شرایط ملتهبی را تجربه کرد. نظامیان گروه واگنر به رهبری "یوگنی پریگوژین" برخی از شهرهای مهم روسیه از جمله شهر رستوف را تصرف کردند و پریگوژین خبر داد که نیروهای تحت امرش با مسکو فاصله چندانی ندارند.
اراده ملت، فائزه صدر: در روزهای گذشته روسیه شرایط ملتهبی را تجربه کرد. نظامیان گروه واگنر به رهبری "یوگنی پریگوژین" برخی از شهرهای مهم روسیه از جمله شهر رستوف را تصرف کردند و پریگوژین خبر داد که نیروهای تحت امرش با مسکو فاصله چندانی ندارند. درحالیکه خبرهای غیررسمی از خروج رییسجمهور روسیه از پایتخت خبر میداد، پوتین در برنامهای تلویزیونی حاضر شد و در توصیف کاری که واگنرها و رهبرشان انجام دادهاند، از واژه خیانت استفاده کرد. شورش واگنرها به سرعت با میانجیگری "الکساندر لوکاشنکو" رئیسجمهور بلاروس، خاتمه یافت و پریگوژین فرمان عقبنشینی نیروهایش به پایگاههای واگنرها را صادر کرد و عازم بلاروس شد. شورش واگنرها بار دیگر افکار عمومی جهان را متوجه جایگاه تضعیفشده پوتین کرد. اراده ملت در گفت و گویی با عبدالرضا فرجی راد، دیپلمات پیشین به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه می خوانید:
روایت های زیادی در مورد گروه واگنرها وجود دارد. گاهی تصویری که رسانهها از این گروه ساختهاند، آن ها را به قهرمانان شرور فیلمهای اکشن شبیه میکند. حقیقت درباره این گروه و رهبر آن چیست؟
واگنر ها یک گروه شبهنظامی هستند که به ارتش روسیه وابستگی غیرمستقیم دارند. واگنرها در جنگ های نیابتی مثل جنگ داخلی سوریه و درگیریهای لیبی شرکت کردهاند. در حقیقت در هر جاییکه روسیه میخواهد مداخله نظامی داشته باشد ولی نمیتواند یا نمیخواهد از ارتش خود استفاده کند، این گروه، مزدوری را برای نبرد میفرستد.
البته نیروهای مزدوری در روسیه غیرقانونی هستند، ولی واگنر ها به صورت یک شرکت در روسیه ثبت شدهاند. پس از تشکیل گروه واگنر، یکی از الیگارشیهای روسیه رهبری آن را بر عهده گرفت. "یوگنی پریگوژین" خدمات زیادی برای پوتین داشت. پریگوژین با 25 هزار نیرو که اکثر آنها از محکومین روس هستند و به شرط ورود به جنگ عفو میشوند، وارد جنگ اوکراین شده است.
با توجه به حمایت کرملین از این گروه، منشا اختلاف واگنرها با رهبران اصلی خود چیست؟
جنگ اوکراین، جنگ بزرگی است. گروه واگنرها بیشتر در جنگ اوکراین مطرح شدند و قدرت گرفتند. طبیعتا این گروه امروز خواستههای زیادی را مطرح میکند و انتظاراتشان بالا رفته است. از سویی به دلیل ماهیت نیروهای این گروه و حضور سایهوار آنها در حاشیه جنگ، بین آنها و فرماندهان ارتش روسیه مشکلاتی بوجود میآید. واگنرها قرارگرفتن در حاشیه را نمیپذیرند و ادعاهای بزرگتری دارند.
در جنگ اوکراین وظیفه اصلی بر عهده ارتش روسیه است و طبیعتا ارتش مطرح میشود و فرماندهان ارتش در برابر رهبران روسیه قرار میگیرند. واگنرها با وجود تمام خدماتشان به طرفِ روس، جنگ و شخص پوتین، باز هم گروهی در حاشیه هستند.
نیروهای مزدوری روحیهای متفاوت از چهارچوب و قواعد نیروهای نظامی دارند. چون پله به پله در ردههای نظامی تربیت نشدهاند. و تنها ارتباطی ظاهری و صوری با سلسله مراتب در نیروهای نظامی برقرار کردهاند. وقتی چنین نیروهایی دستاورد هایی در جنگ داشتند و مطرح شدهاند، حس قدرت میکنند و خواستههای بیشتری دارند. این توهم قدرتداشتن باعث میشود به سرعت از فرماندهان خود در ارتش سرپیچی کنند. از سویی با فرسایشی و طولانیشدن جنگ، مشکلاتی برای پوتین بوجود آمده است. پریگوژین در یک پیام رسانهای گفت که ارتش روسیه جا خالی کرده تا نیروهای اوکراینی نیروهای او را بزنند. از آن روز اختلاف این گروه با ارتش روسیه علنی شد و شدت گرفت.
آیا کارشکنی واگنرها میتواند معادلات جنگ اوکراین را تغییر دهند؟
اولین نکته این است که ارتش روسیه قدرتمندتر از گروه واگنر است ولی روسیه امروز به واقع با بحران روبرو است. دو خطر عمده متوجه پوتین است. هم جنگ اوکراین که تا به امروز نتیجهای و دستاوردی برای پوتین نداشته، موقعیت او را تضعیف کرده است و هم مساله اعتراضاتی از جمله اعتراضات گروه واگنرها، موقعیت پوتین را بیش از پیش به خطر میاندازد. شاید بعد از این اتفاق، رییسجمهور روسیه باید منتظر اعتراضاتِ دیگر شخصیتها یا گروهها و تشکلها باشد.
روسیه از نظر اقتصادی در جنگ شکست خورده است. در جنگ نیز روسیه دست برتر را ندارد و روسها در مناطق مختلف عقبنشینی کردهاند. در چنین شرایطی بحرانهای جدیدی مثل شورش گروه واگنر کار پوتین را سختتر خواهد کرد.
غرب به رهبری آمریکا علاوه بر حمایت همهجانبه از اوکراین و تجهیز جبههها و جلوگیری از پیشروی روسیه، در داخل روسیه روی افکار عمومی کار میکند. شورش واگنرها که رهبر آنها از دوستان نزدیک ولادیمیر پوتین است، میتواند تحتتاثیر همین تلاشهای رسانهای و تبلیغاتی غرب باشد. اقتدار پوتین در جریان جنگ اوکراین در سطح منطقه و حوزه پیرامونی روسیه و سطح جهان تضعیف شده بود. ماجرای واگنرها ضربه دومی بر اقتدار پوتین بود و این ضربه به این زودیها جبران نمیشود. برای خاتمهدادن به جنگ اوکراین قدرتهایی که به طور غیرمستقیم در جنگ دخیل هستند، باید تصمیم بگیرند. چون مساله از عهده روسیه و اوکراین خارج شده است.
فائزه صدر
- حزب اراده ملت ایران , حاما , افشین فرهانچی , احمد حکیمی پور , سوسیال دموکراسی , اصلاحات , اصلاح طلب , حسین اکبری بیرق , رحیم حمزه , پیام فیض , مسعود خادمی , زهره رحیمی