کاشان شهری برلبه ی تیغ
دوشنبه 18 فروردين 1404 - 08:39:24

فاطمه امامی

از زمانی که کاشان خانه های سنتی و تاریخی آن که یکی از شاهکارهای معماری در ایران می باشد رونق پیدا کرد و گردشگری به دلیل وجود آنها رونق بیشتری پیدا کرد روند توسعه ی کاشان با سرعت زیادی بدون ترمز به طرف جلو حرکت کرد. روند توسعه ایی که شاید بدون در نظر گرفتن شرایط جغرافیایی و محیط زیستی این شهر چند هزارساله صورت گرفت شهری که سالیان سال بر اساس شرایط جغرافیایی گرم وخشک و ذخایر آبی محدود و مدیریت شده توسط قنات ها و آب انبارها کنار آمده بود و توسعه ی محدود و رشد بطئی داشت  و مهاجر پذیر نبود و بر اساس شرایط جغرا فیایی، درآن، خانه های بسیارزیبا ساخته شده بود که این خانه های زیبا حاکی ازوجود ثروت دراین شهر بوده است. شهری که صنعت فرش و هنرهای دستی و اولین کارخانه ریسندگی آن در ایران باعث رونق این شهر بوده است. رشد آرام  و مطابق با شرایط محیط زیستی، حاکی از روند استاندارد توسعه شهری آن بوده است. زمانیکه آب زاینده رود به کاشان منتقل شد این عامل در کنار رشد گردشگری به دلیل وجود خانه های تاریخی بی نظیر در آن، دلیلی بسیار قوی و محکم برای توسعه ی شهر کاشان ایجاد شد توسعه ایی که از نظر جغرافیایی برای این شهر بسیار خطرناک و مرگبار بوده است. فروش تراکم در این شهر کویری که هیچ نیازی نسبت به جمعیت شهری کاشان نبوده باعث ساخت و سازهای بی حدو حصر در این شهر شد که عواقبی چون تخریب باغ شهر فین کاشان را به همراه داشت. باغ های فین کاشان اکسیژن و تهویه ی شهر کاشان بود فروش زمین های فین کاشان و تخریب درختان و فروش تراکم در این شهر باعث فاجعه ی کم شدن درختان و نیاز به آب بیشتر برای خانه های 
آپارتمانی و آسیب به بافت تاریخی کاشان شد. تمام خانه های قدیمی کاشان برای فرار از گرما مجهز به سرداب های)زیرزمین(  خنک  بودند که بیشتر،  هم برای زندگی در فصل گرمای تابستان تعریف شده بود و هم مکانی برای دار قالی که برای کسب در آمد خانواده ها  بود استفاده می شد. نسل دوم با رونق گردشگری در کاشان خانه های قدیمی را خراب کردند و خانه های جدید ساختند که مغایر با شرایط جغرافیایی کاشان بود این خانه ها گرم  و نیاز به کولرآبی داشت.
خانه های قدیمی با سرداب های خنک نیاز به هیچ وسیله ی خنک کننده ایی نداشت، تخریب آنها، مردمان کاشان را نیازمند کولرهای آبی کرد که مصرف آب را دو چندان کرد. هر چند که بعضی از ساکنین شهر از کولر گازی استفاده می کنند.که به مطبوع بودن سرداب نمی باشد.
توسعه ی گردشگری، و عدم اگاهی و مدیریت دراین شهرباعث شد که خانه هایی با سبک جدید ساخته شود. که بر اساس نیاز جمعیت کاشان نباشد. آپارتمان هایی که صاحبانش در کلانشهرهایی چون تهران و شهرهایی دیگر ساکن بودند آن جا را به عنوان خانه ی گردشگری خود خریداری می کردند و  می کنند که این باعث رونق و گران شدن زمین در شهر کاشان شد. غافل از اینکه مردم کاشان آب و زمین را به قیمت ارزانی معامله کردند چون شمارش معکوس غیر قابل سکونت بودن شهر در آینده ایی بسیار نزدیک شروع شده است. این شهر کشش چنین توسعه ایی را از نظرظرفیت محیط زیستی نداشت شهری که در دهه های قبل شاهد دشت و درختان سبزدر آن بودیم جای آنها خانه سبزشده است و بدتراز اینکه در شهر کاشان خانه های زیادی بویژه در خیابان امیرکبیر یا فین کاشان دیده می شود که بر خلاف اصول شهرسازی و خانه سازی متراژ زیربنا از نظر استاندارد بالاتر ازمتراژ حیاط است. 
در روستاهای ابوزیداباد و فخره باغ های پسته با آب چاه و آنهم بدون آبیاری قطره ایی، آبیاری می شوند.بدلیل چنین عدم مدیریتی هر سال شاهد گردو غبار و گرم شدن بیشتراین شهر هستیم.
متاسفانه این شهر کشش چنین توسعه ایی را نداشت که امروز بزرگترین ترک استان اصفهان با سرعت زیاد به طرف کاشان در حال حرکت است. کاشان اشتباهی بزرگ شد. شهری که با آب قرضی از زاینده رود ادامه ی حیات داد به خودش آنقدر غره شد، که سودای بزرگ شدن در سر داشت و دارد.



http://eradehmellat.ir/fa/News/6046/کاشان-شهری-برلبه-ی-تیغ
بستن   چاپ