زهرا زمانی
کتاب «راهنمای جریانسازی جنسیتی»، هشتمین جلد از مجموعه «گامی با نهادهای مدنی»، نوشته آلبولنا متای و آجته کرچلی و ترجمه افشین فرهانچی، به بررسی فرآیند جریانسازی جنسیتی در نهادهای مختلف پرداخته است. این کتاب با هدف ارائه ابزارهایی کاربردی برای نهادها و سازمان‌ها جهت شناسایی و گنجاندن مسائل جنسیتی در تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌گذاری‌ها طراحی شده است.
کتاب با یک مقدمه جامع شروع می‌شود که در آن نویسندگان به توضیح ضرورت جریانسازی جنسیتی در نهادهای مدنی می‌پردازند. پس از آن، در فصل‌های مختلف، گام‌های عملی و استراتژی‌های لازم برای تحقق این هدف تشریح می‌شود.
فصل‌ها و محتوا:
1. فصل اول: سازماندهی راهنما
این فصل به معرفی اصول اولیه سازماندهی و ساختارهای مناسب برای جریانسازی جنسیتی در نهادها اختصاص دارد. به‌ویژه بر اهمیت داشتن یک چارچوب روشن برای سازماندهی فرآیندهای جنسیتی در سازمان‌ها تأکید می‌شود.
2. فصل دوم: نمای کلی از وضع موجود
این بخش وضعیت فعلی نهادها را از منظر جنسیتی بررسی می‌کند و به تحلیل مکانیسم‌ها و اسناد حقوقی مرتبط با حقوق جنسیتی در سازمان‌ها می‌پردازد.
3. فصل سوم: جریانسازی جنسیتی
این فصل شامل گام‌های مختلفی است که برای پیاده‌سازی جریانسازی جنسیتی در سازمان‌ها لازم است. گام‌ها شامل ارزیابی اهداف پروژه، تحلیل جنسیتی، ارزیابی وضعیت اولیه، تحلیل جنسیتی در چارچوب پروژه‌ها، ارزیابی اقدامات برنامه‌ریزی شده، و نظارت و ارزیابی می‌باشند.
بخش‌های کاربردی:
• چک‌لیست‌ها و فرم‌های ارزیابی:
کتاب به‌طور عملی شامل چک‌لیست‌ها و فرم‌هایی است که به سازمان‌ها کمک می‌کند تا تأثیر جنسیتی پروژه‌های خود را ارزیابی کنند و فرآیندهای جریانسازی جنسیتی را به طور مؤثر در دستور کار قرار دهند.
• اصول جریانسازی:
اصول جریانسازی به‌طور گام به گام و در قالب دستورالعمل‌های مشخص در کتاب آمده است. این دستورالعمل‌ها برای هر مرحله از فرآیند جریانسازی جنسیتی کاربرد دارند.
اهمیت کتاب:
این کتاب یک منبع ارزشمند برای مدیران و تصمیم‌گیرندگان در نهادهای مدنی و پروژه‌هاست که به دنبال ایجاد تغییرات پایدار در زمینه حقوق و عدالت جنسیتی هستند. با ارائه روش‌ها و تکنیک‌های عملی، این کتاب به‌ویژه برای کسانی که در سازمان‌های دولتی، غیردولتی و پروژه‌های توسعه فعالیت دارند، ابزاری مفید برای پیاده‌سازی سیاست‌های جنسیتی محسوب می‌شود.
در نهایت، «جریانسازی جنسیتی» به‌عنوان یک راهنمای عملی، رویکردی استراتژیک و علمی به مسئله جنسیت در نهادهای مدنی ارائه می‌دهد و به سازمان‌ها کمک می‌کند تا تأثیرات جنسیتی را در تمامی سطوح کاری خود در نظر بگیرند.