زهرا زمانی
از دیرباز اعتیاد را عملی مردانه بشمار می‌رفته است و تریاک بعنوان ماده مخدر سنتی در جمع های مردانه یکه تازی می‌کرده است اما امروزه با ورود مخدر های جدید تریاک از گردونه مصرف تا حدودی خارج شده است و زنان هم پای در رکاب مردان گذاشته‌اند. امروزه اعتیاد مردان95% و زنان 5% است.
زنان و مردان در یک سری از موارد تفاوت‌هایی را دارند مردان بیشتر به سمت الکل می‌روند و زنان معتاد اکثراً قرص مصرف می‌کنند. زنان نسبت به مردان، نسبت به درد حساس‌تر هستند و ممکن است دچار دردهای شدید و مزمن‌تری نسبت به مردان شوند و برای کم‌تر کردن یا رفع درد از هروئین یا تریاک استفاده کنند.
علل گرایش زنان به مواد مخدر
• کنجکاوی
• طلاق
• اختلافات خانوادگی
• اعتیاد اعضای خانواده
• نداشتن تفریح
• نداشتن آگاهی لازم
• و........
تاثیرات مخرب اعتیاد بر خانم‌ها
بر اساس آمار جهانی، اعتیاد در زنان عوارض خطرناک‌تری نسبت به مردان ایجاد می‌کند، برای مثال فاصله زمانی نخستین تجربه مصرف مواد مخدر و روان‌گردان تا تزریق در زنان، به طور متوسط دو سال به طول می‌انجامد. در حالی که این زمان در مردان حدود هشت سال است و با این حساب زنان شش سال زودتر از مردان به ورطه وابستگی شدید، که درمان آن به طبع سخت‌تر و عوارض جسمی، روانی و اجتماعی آن نیز به مراتب بیشتر است کشیده می‌شوند.
گرایش زنان و دختران به مصرف سیگار و قلیان
آمارها نشان می‌دهد که گرایش زنان به مصرف مواد دخانی به ویژه قلیان، روبه افزایش است و این زنگ خطری برای سلامت جامعه تلقی می‌شود. از حدود صد سال پیش یعنی زمانی که شرکت‌های دخانیات زنان را با تبلیغات فریبنده هدف خود قرار دادند تعداد زنان سیگاری رو به افزایش است. متأسفانه، زنان ایرانی نیز از این قاعده مستثنی نبوده و ما شاهدیم که آمار گرایش زنان و دختران کشورمان به مصرف مواد دخانی، رو به افزایش است.
بارداری و دخانیات
مطالعات متعدد نشان داده است که سیگار کشیدن و استنشاق دود غیرمستقیم سیگار توسط زنان باردار یکی از علل مهم سقط جنین ناخواسته، تولد زودرس، مرده‌زایی، پارگی ناگهانی جفت از جنین، افزایش خطر مرگ ناگهانی نوزاد و دوره بارداری کوتاه‌تر است. همچنین سیگار کشیدن و استنشاق دود غیرمستقیم سیگار در طول دوران بارداری خطر کندی رشد و کاهش وزن نوزاد، اختلالات تنفسی و مشکلات بینایی در دوران کودکی، سرطان خون، عقب ماندگی ذهنی، اختلال حواس و بزهکاری و خشونت در دوران جوانی و بزرگسالی را افزایش می‌دهد. یک چهارم همه مرگ‌های ناگهانی نوزادان به سیگار کشیدن مردان در دوران بارداری نسبت داده می‌شود. همچنین میزان مرگ و میر جنین در زنان بارداری که سیگار می‌کشند 35 درصد بالاتر است. همچنین به دلیل انتقال مواد از طریق جریان خون به جنین و از طریق شیر به کودک، امروزه ما با پدیده اعتیاد نوزادان رو به رو هستیم. در حقیقت این نوزادان از همان ابتدا به مواد مخدر معتاد شده‌اند و پس از زایمان یا قطع شیردهی به سندروم محرومیت از مواد دچار می‌شوند.
تبعات اعتیاد در زنان چه مواردی است؟
• تعارض های زوجی
• فرزند پروری ناکارآمد
• افسردگی
• خودکشی
• کاهش فرصت ازدواج
• فرار از منزل
• کارتن خوابی
• فقر
• سقط جنین
• از دست دادن سلامتی و زیبایی
• نداشتن شغل و جایگاه اجتماعی
• و.....
آیا اعتیاد زنان اهمیت بیشتری دارد؟
به دلیل نقش مهم و پررنگ زنان در تعادل وضعیت روانی خانواده و جامعه و تأثیر آن‌ها بر تربیت فرزند، مصرف مواد در زنان از اهمیت دوچندانی برخوردار است؛ در واقع با آسیب دیدن زنان، علاوه بر اینکه خودشان لطمه می‌بینند، آسیب‌های متعددی نیز به جامعه و خانواده وارد می‌شود.
به دلیل مسائل فرهنگی، معمولاً آمارهایی که از اعتیاد زنان وجود دارد نادرست است. همچنین عدم حمایت خانواده‌ها باعث می‌شود که زنان در صورت علنی شدن مشکلشان، از طرف اطرافیان طرد شوند و برای تأمین نیاز خود، به راحتی مورد سو استفاده قرار گرفته یا وارد جریانات غیر اخلاقی شوند. این مسئله باعث گسترش بیماری‌هایی مثل ایدز و هپاتیت می‌شود و بر تأثیرات مخرب اعتیاد می‌افزاید.
زنان نباید معتاد شوند!
مسئله اعتیاد، به هیچ وجه جنسیتی نیست. اینکه زنان معتاد نسبت به مردان گناه بزرگ‌تری مرتکب شده و لایق طرد و تنبیه هستند اشتباه است. و برای ترک مواد باید از سمت خانواده حمایت بشود.
عوارض اعتیاد در زنان
عوارض اعتیاد یک مادر معتاد در خانه وخیم تر از اعتیاد پدر است چرا که مردان اغلب مسئول امور خارج خانه هستند، اما مادران هستند که بایستی به مسائل عاطفی، ارتباطی، تربیت و تغذیه فرزندان رسیدگی کنند.
زندگی این زنان اغلب آشفته، همراه با درگیری های مکرر، جدایی عاطفی و طلاق می باشد. مادر معتاد که عمده مشغولیت ذهنی او تهیه و مصرف مواد است، ارتباط عاطفی خوبی با فرزندان برقرار نمی کند، توجه به مشکلات کودکان ندارد و مسائل تربیتی و تحصیلی فرزندان برای او کم اهمیت خواهد بود. به همین دلیل است که فرزندان یک مادر معتاد که اغلب در خانواد نابسامان بزرگ می شوند، بزهکاری، اعتیاد و ترک تحصیل در آن شیوع بیشتری دارد.