مهتاب قصابی
«نظم نوین» اسرائیل در «خاورمیانهای جدید» با تضعیف ایران و «همراهی عربستان» تا چه حد عملی است؟
تقریبا یک سال پس از حملات هفتم اکتبر حماس، اسرائیل حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله، بزرگترین نیروی نیابتی جمهوری اسلامی در منطقه را از میان برداشت و سپس با حمایت واشنگتن عملیات نظامی زمینی در درون خاک لبنان را آغاز کرد. عملیات بمباران حومه جنوبی بیروت و کشتن حسن نصرالله با نام رمز «نظم نوین» انجام شد و به نظر میرسد که دولت راستگرای اسرائیل قصد دارد ساختار خاورمیانه را در راستای بقای خود تغییر دهد. تهران پیشتر از حزبالله در جنوب لبنان به عنوان چوبی بالای سر اسرائیل استفاده میکرد و اکنون با ضعیف شدن این گروه، به نظر میرسد که اسرائیل قصد دارد از فرصت استفاده کرده و جمهوری اسلامی ایران که در حالت تدافعی قرار گرفته است را نیز تحت فشار قرار داده و حتی به آن حمله کند.
جنگ بین حزبالله و اسرائیل؛ ایران چه خواهد کرد؟
بعد از حمله 7 اکتبر حماس به اسرائیل که حملات اسرائیل به نوار غزه را در پی داشت جمهوری اسلامی بارها خطوط قرمزی را برای پاسخ دادن به اسرائیل تعریف کرد که یکی از آنها حمله زمینی سربازان اسرائیل به نوار غزه بود اما با وجود اینکه ماهها از حضور نظامیان این کشور در این باریکه میگذرد همچنان پاسخی از سوی ایران مشاهده نشده است. تهران که از فشار اقتصادی ناشی از تحریمها و مشکلات اقتصادی رنج میبرد میداند که توان لازم برای درگیر شدن یک جنگ تمام عیار را ندارد و به همین دلیل تلاش دارد با مدارا از این شرایط عبور کند اما ادامه اقدامات اسرائیل که با واکنشهای بینالمللی چندانی هم رو به رو نمیشود باعث شده تا حتی بسیاری در داخل ایران و به ویژه از سوی تندروها لب به اعتراض بگشایند و از آنچه «رویکرد منفعلانه» جمهوری اسلامی میخوانند انتقاد کنند.
در شب حمله ایران به اسرائیل چه اتفاقاتی افتاد؟
ایران در عصر سهشنبه یکم اکتبر (10 مهر 1403) دستکم 180 موشک به سمت اسرائیل شلیک کرد که برخی از آنها به خاک اسرائیل اصابت کرد. این دومین حمله ایران در سال جاری به اسرائیل است.به گفته ارتش اسرائیل، حدود ساعت 7:30 بعد از ظهر به وقت محلی، ایران موشکهای خود را به سمت این کشور شلیک کرد که موجب به صدا در آمدن آژیرهای خطر در سراسر اسرائیل شد. پت رایدر، سخنگوی وزارت دفاع آمریکا، پنتاگون اظهار داشت که اسرائیل با موفقیت بیشتر موشکها را رهگیری کرد و دو ناوشکن نیروی دریایی ایالات متحده نیز حدود 12 فروند رهگیر را برای کمک به ارتش اسرائیل، شلیک کردند. از طرفی، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اعلام کرد که نیروهایش برای اولین بار از موشکهای مافوق صوت فتاح استفاده کردند و مدعی شدند که 90 درصد پرتابههای آنها به اهداف خود اصابت کرده است. منابع سپاه پاسداران به رسانههای دولتی در تهران گفتهند که در این حمله سه پایگاه نظامی اسرائیل را هدف قرار داده است. عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران در حساب شخصی خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «ما از حق خود برای دفاع مشروع بر اساس ماده 5١ منشور استفاده کردیم و منحصرا پایگاههای نظامی و امنیتی را که مسئول نسلکشی در غزه و لبنان هستند، هدف قرار دادیم. متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بعداً گفت که شرکای آمریکا نیز به اسرائیل و واشنگتن در کمک به مقابله با این حمله کمک کردند. یکی از این کشورها بریتانیا است که وزیر دفاع آن به کمک نیروهای خود در دفع حملات ایران اشاره کرد. این حمله خیلی سریع پایان یافت و نمایندگی ایران در سازمان ملل، حدود ساعت 8 شب اعلام کرد که حمله به پایان رسیده است.
ارتش اسرائیل کشته شدن حسن نصرالله، رهبر حزب الله را تایید کرد
ارتش اسرائیل با صدور بیانیهای اعلام کرد که حسن نصرالله، رهبر حزبالله لبنان در حمله شب گذشته این کشور به بیروت کشته شده است. آیت اله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران بامداد شنبه بدون اشاره به خبر کشته شدن حسن نصرالله در پیامی اعلام کرد: «جنایتکاران صهیونیست بدانند که بسیار کوچکتر از آنند که به ساخت مستحکم حزبالله لبنان صدمه مهمی وارد کنند. رسانههای اسرائیلی از مرگ زینب نصرالله، دختر حسن نصرالله در جریان حملات روز گذشته به جنوب بیروت خبر دادند. اگرچه هنوز شبهنظامیان حزبالله هیچ خبری درباره سرنوشت حسن نصرالله منتشر نکردند، اما خبرگزاری فرانسه به نقل از یک منبع نزدیک به این جنبش که خواست نامش فاش نشود، نوشت که «ارتباط با رهبر گروه حزبالله قطع شده است». هنوز حزبالله، جنبش شیعی لبنان که از سوی ایران حمایت میشود، بیانیهای برای رد یا تایید این ادعا منتشر نکرده است.
کاهش امیدها برای آتشبس؛ نتانیاهو اعلام کرد که تمام قدرتش را علیه حزبالله به کار میگیرد
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل روز پنجشنبه گفت که حملات این کشور علیه حزب الله لبنان با «قدرت تمام» ادامه خواهد داشت؛ هشداری که امیدها برای عملی شدن پیشنهاد آتشبس ارائهشده از سوی مقامات آمریکایی و اروپایی را کمرنگ کرد. در جریان دور جدید تشدید تنشها میان اسرائیل و حزبالله، دهها هزار نفر از ساکنان اسرائیل و لبنان که در نزدیکی مرزهای این دو کشورزندگی میکنند، مجبور به ترک خانههایشان و تن دادن به آوارگی شدند. آقای نتانیاهو این سخنان را هنگام ورود به نیویورک برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل و در حالی بیان کرد که مقامات آمریکایی و اروپایی فشار زیادی بر دو طرف این درگیری وارد کردند تا پیشنهاد توقف 21 روزه درگیری را بپذیرند. بنیامین نتانیاهو گفت: «سیاست اسرائیل روشن است. ما با تمام قدرت به حمله به حزب الله ادامه میدهیم و تا زمانی که به همه اهداف خود از جمله بازگشت امن ساکنان شمال اسرائیل به خانههایشان نرسیم، متوقف نخواهیم شد. دفتر نخست وزیری اسرائیل نیز پس از این سخنان نتانیاهو، در بیانیهای اعلام کرد که روز پنجشنبه مقامات اسرائیل و ایالات متحده برای بحث در مورد پیشنهاد آتشبس دیدار کردند و در روزهای آینده به گفتگوها ادامه خواهند داد. اسرائیل در جریان این حملات، قدرت نظامی حزبالله هدف قرار داده و رهبران اسرائیل میگویند که مصمم به توقف حملات فرامرزی هستند که این گروه در پی حمله 7 اکتبر شبهنظامیان حماس به جنوب اسرائیل آغاز کرده است.
ارتش اسرائیل اعلام کرد که مقر فرماندهی مرکزی گروه حزبالله لبنان در جنوب بیروت را هدف گرفته است
. باراک راوید، خبرنگار اسرائیلی در صفحه ایکس (توئیتر سابق) خود به نقل از منبعی آگاه نوشت که ارتش اسرائیل در حال جمعاوری اطلاعات است تا دریابد حسن نصرالله کشته شده است یا خیر. کانال 12 اسرائیل به نقل از مقامهای امنیتی این کشور گزارش داده که حسن نصرالله در این حمله کشته شده است با این حال هنوز خبر رسمی در این خصوص منتشر نشده است. رادیو ارتش اسرائیل به نقل از فرماندهان ارشد این کشور گفته است که هنوز تایید یا تکذیب کشته شدن حسن نصرالله ممکن نیست. در حالیکه اکسیوس به نقل از منابع اسرائیلی گزارش داده بود که این کشور پیش از حمله آمریکا را در جریان قرار گذاشته، باراک راوید، خبرنگار سرشناس اسرائیلی که ارتباطات گستردهای دارد به نقل از دو منبع آمریکایی گفته که ایالات متحده از انجام این حمله مطلع نبوده است.
نتانیاهو در سازمان ملل: در ایران جایی نیست که دست بلند اسرائیل به آن نرسد
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل روز جمعه با حضور در مجمع عمومی سازمان ملل به تندی از ایران انتقاد کرد. وی در حالیکه همسرش سارا نیز در کنار او بود گفت: «ما با تمام قدرت به حمله به حزبالله ادامه خواهیم داد و تا زمانی که به همه اهداف خود دست یابیم – که مهمترین آن، بازگشت ساکنان شمال اسرائیل به خانههایشان است - دست از کار نخواهیم کشید. وی در مجمع عمومی سازمان ملل گفت: «تا زمانی که حزبالله راه جنگ را انتخاب کند، اسرائیل چارهای ندارد و اسرائیل حق دارد این تهدید را برطرف کند و شهروندان ما را سالم به خانههایشان بازگرداند. او ایران را به تشکیل «هلال ترور» در خاورمیانه متهم کرد و نقشهای از ایران، عراق و یمن را که با سایههای سیاه پوشانده شده بود برای نشان دادن نظر خود در دست گرفت.
بعد از حمله 7 اکتبر حماس به اسرائیل که حملات اسرائیل به نوار غزه را در پی داشت
جمهوری اسلامی بارها خطوط قرمزی را برای پاسخ دادن به اسرائیل تعریف کرد که یکی از آنها حمله زمینی سربازان اسرائیل به نوار غزه بود اما با وجود اینکه ماهها از حضور نظامیان این کشور در این باریکه میگذرد همچنان پاسخی از سوی ایران مشاهده نشده است. در هفتههای اخیر حالا تنشها با بزرگترین و قدرتمندترین نیروی متحد جمهوری اسلامی در منطقه یعنی حزبالله بالا گرفته و حملات مکرر اسرائیل باعث کشته شدن تعداد قابل توجهی از فرماندهان ارشد این گروه لبنانی و زخمی شدن تعداد بیشتری از اعضای آن شده است. مقامهای ایرانی بارها اسرائیل را برای آن حمله مقصر و تاکید کردند که به آن پاسخ خواهند داد اما هنوز این پاسخ عملی نشده است.
یوردیدار پزشکیان «زیرک» با استاد اسرائیلی؛ «اتفاقی» یا با دعوتنامه رسمی؟
روایتهای متناقضی از دیدار مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری ایران با لیور استرنفلد، استاد اسرائیلی تاریخ و مطالعات یهود دانشگاه پنسیلوانیا منتشر شده است. خبرگزاری آلمان این دیدار را «اتفاقی» خواند، اما هاآرتص به نقل از آقای استرنفلد گزارش داد که دیدار با دعوتنامه رسمی صورت گرفته است. به گزارش هاآرتص، در حالی که تنشها در خاورمیانه بین اصلیترین نیروی نیابتی جمهوری اسلامی یعنی حزبالله لبنان و اسرائیل به اوج خود رسیده است، مسعود پزشکیان که برای شرکت در نشست سران مجمع عمومی سازمان ملل متحد به نیویورک سفر کرده است، در حاشیه گردهمایی با عنوان «گفتگوی میان ادیان» با لیور استرنفلد دیدار کرد. آقای استرنفلد میگوید وقتی دو هفته پیش دعوتنامه شرکت در این جلسه را دریافت کرد، شگفتزده شد. این استاد تاریخ و مطالعات یهود که در زمینه یهودیان و ایران کار میکند و کتابی با عنوان «میان ایران و صیهون گفت: «تاریخچه یهودیان قرن بیستم ایران» به رشته تحریر درآورده است، گفت: «در ابتدا، مطمئن نبودم که آیا [دعوتنامه] واقعی است یا نه. »آقای استرنفلد گفت که برای گام بعدی باید بررسی میکرد که آیا حضور او در این جلسه با قوانین اسرائیل تطابق دارد یا خیر. این استاد تاریخ گفت: «به هیچوجه تصمیم آسانی نبود. به گزارش هاآرتص، به غیر از این استاد اسرائیلی چند شخصیت یهودی آمریکایی از جمله ابی استاین، فعال تراجنسیتی و از هواداران فلسطین و همچنین نمایندگان «ناتوری کارتا»، گروه یهودی ارتودوکس حریدی ضد صهیونیسم و حامی فلسطینیان نیز در این جلسه حضور داشتند.
ابراز تمایل غیرمنتظره ترامپ برای مذاکره با ایران:
باید توافق کنیم ، نگارش از یورونیوز فارسی،دونالد ترامپ در سال 2018 میلادی، آمریکا را از توافق هستهای ایران خارج کرد و در طول مبارزات انتخاباتی نیز موضع تقابلی خود را حفظ کرد، با این حال او در اظهارات اخیر خود از تمایلش برای مذاکره با ایران گفت. وی در دوران ریاست جمهوری خود، آمریکا را به صورت یکطرفه از توافق هستهای موسوم به برجام خارج کرده بود. این اظهارات نامزد جمهوریخواهان، با توجه به رویکرد او با ایران در زمان ریاست جمهوری و نیز در دوران مبارزات انتخاباتی، از جمله اتهامات اخیر به تلاشهای ایران برای ترور او، قابل توجه است. آقای ترامپ گفت که اگر در سال 2020 پیروز شده بود، آماده بود «در عرض یک هفته پس از انتخابات» با ایران به توافق برسد. ترامپ گفت که اگر در سال 2020 پیروز شده بود، آماده بود «در عرض یک هفته پس از انتخابات» با ایران به توافق برسد.تنها [شرط این توافق این بود] که آنها نباید سلاح هستهای داشته باشند.»