علیرضا مالمیر
تاریخ‌نگاری ایران معاصر، نه با محوریت سیاستمداران و شخصیتهای مشهور تاریخ، بلکه با تمرکز بر جمعیتهای مردمی و نقش مؤثر مردم در سیاست ایران. یرواند آبراهامیان در مقالات کتاب مردم در سیاست ایران: پنج پژوهش موردی، جنبشهای مردمی و نقش و نحوه حضور مردم در مقاطع مختلف تاریخ معاصر ایران را مورد بررسی و تحلیل قرار داده است. مقالات این کتاب، که در سالهای مختلف نوشته شده‌اند، همچنین تحلیلی از نحوه تشکیل جمعیتهای مردمی و عوامل مؤثر بر آنها به دست می‌دهد.
آبراهامیان در این مقالات، ضمن روایت جنبشهای مردمی در ایران معاصر، در پی نقد و رد این باور کلیشه‌ای است که بر اساس آن مردم وجمعیت‌های مردمی مشتی اوباش و افرادی غیرمنطقی، دمدمی، بی‌فرهنگ و خون‌ریز قلمداد می‌شوند که دست‌های خارجی پنهان به‌راحتی می‌توانند مهار وهدایت‌شان کنند.او، با استناد به نظریات جورج رود درباره جمعیتهای مردمی و نقش‌شان در تاریخ، می‌خواهد نشان دهد که جمعیت می‌تواند منطقی، پیش‌بینی‌پذیر و سرجمع آرام و آرامش‌طلب باشد و جمعیت‌ها را راهپیمایان تشکیل می‌دهند نه آشوب طلب ها به طور کلی این کتاب به تاریخ معاصر ایران می پردازد و یک نمای کلی از این دوران برای خواننده ترسیم می کند و به طور خاص به مسأله ی مردم، نقشاعتراضات مردمی و مفهوم جمعیت و ملت پرداخته است .
در اغلب پژوهش‌های تاریخی آبراهامیان نقش مردم بسیار پررنگ است و آنها نقش کلیدی دارند. آبراهامیان بیشتر به نقش مردم تکیه کرده تا سیاستمداران، این مجموعه مقالات نیز به‌طور خاص در همین زمینه نوشته‌شده است. درواقع این مجموعه مقالات فقط پژوهشی تاریخی نیست، بلکه مردم‌شناسی و جامعه‌شناسی نیز به شمار می‌رود