حسن غلامی
پرویز بابایی در سال 1311 در تهران متولد شد.
بابایی، نویسنده چپ گرا بود، وی در دوران نوجوانی به حزب توده ایران پیوست. و در سال 1328 به زندان رفت، و در 28 مرداد 1332 از منتقدان حزب توده ایران شد و باز هم چندین مرتبه به زندان رفت و زبان انگلیسی را آموخت و ترجمه آثار چپ و مارکسیستی را ترجمه میکرد. او یکی از فعالان کانون نویسندگان ایران نیز بوده است.
او نزدیک به 20 جلد کتاب ترجمه و تالیف کرد که از آن میان میتوان از «تاریخ عرب در قرون جدید»، «لودیگ فوئر باخ و ایدئولوژی آلمانی»، «کانت و فلسفه معاصر»، «فلسفه تجربهگرا»، «از سقراط تا سارتر»، «فرهنگ اصطلاحات فلسفه»، «اومانیسم و سوسیالیسم»، «دموکراسی و انقلاب»، «زمینه تکامل اجتماعی» و «مکتبهای فلسفی از دوران باستان تا امروز» نام برد. حوزههای آثار او تاریخ فلسفه، ادبیات، علوم اجتماعی و سیاسی است.
پرویز بابایی فعال با سابقه و سختکوش جنبش کارگری، نویسنده، مترجم و پژوهشگر سوسیالیست که زندگی پربار و تأثیرگذار او به معنای حرکت و مبارزه برای رهایی طبقهی کارگر و تولید اندیشهی نو و فرهنگسازی در کشور ماتمزدهی ما بود، با اندوه فراوان در تاریخ 18 فروردین 1403 (6 آوریل2024) از میان ما رفت.
بیشک کسانی که از دیرباز تاکنون با دغدغههای انسانی و برابریخواهانهی او آشنا هستند در مورد زندهیاد پرویز بابایی و تأثیرگذاری او در پیشبرد فرهنگ و سیاست و فلسفه در کشور ما، بیشتر خواهند نوشت و ما را به جنبههای مختلف زندگی پربار سیاسی و اجتماعی و فرهنگی وی آشنا خواهند کرد.
یادداشت زیر تنها بخشی اندک و مختصر از فعالیتهای سیاسی و اجتماعی تأثیرگذار پرویز بابایی است. این بخش دربارهی زمانی است که وی همراه با دو تن از فعالان و پژوهشگران سیاسی و کارگری در سال 2002، از ایران برای شرکت در نشستهای تشکلهای کارگری کانادا به این کشور دعوت شدند. در این دیدار هیأت ایرانی در شهرهای تورنتو، ونکورر و ویندسور، با رهبران کارگری این کشور ملاقات کردند. در نشستها و کنوانسیونهای و سمینارهای متفاوت کارگری که به زبانهای انگلیسی و فارسی برگزار شدند حضور یافتند و تلاش کردند که صدای حقطلبانهی طبقهی کارگر ایران را به گوش رهبران و تشکلهای کارگری کانادا و به ایرانیان مقیم این کشور برسانند.
پس از پایان نشستها و دیدارها در تورنتو، پرویز بابایی به همراه هیأت ایرانی و بهاتفاق زندهیاد یداله خسروشاهی از رهبران کارگری صنعت نفت برای شرکت در کنفرانس سالانهی کنگرهی کار کانادا که در ماه ژوئن 2002 در ونکوور کانادا برگزار شد به شهر ونکوورآمدند. این کنفرانس به مدت سه روز با حضور 3500 نمایندهی کارگری از سراسر کانادا در این شهر برگزار شد که برای هیأت ایرانی، تجربهای آموزنده بود. اضافه بر این پرویز بابایی با فعالان کارگری سابق که از دوران شاه و پس از آن در صنایع نفت و گاز و چاپ به عنوان فعالان کارگری کار کرده بودند و از سالها قبل در شهر ونکوور زندگی میکردند، دیدارهایی داشت. در این دیدارها و ملاقاتها پرویز بابایی بهعنوان یکی از پیشکسوتهای جنبش کارگری وسندیکایی ایران و کسی که بخش عظیمی از تاریخ شفاهی جنبش کارگری را با خود همراه داشت، از خاطرات خود از دورانی که از نوجوانی وارد بازار کار شده بود، از تجربیات کاریاش که بهعنوان یک کارگر جوان در چاپخانه کار کرده بود، از خاطرات کار در چاپخانهی شرکت نفت آبادان که بهعنوان حروفچین در سال 1327 در آن استخدام شده بود و کارهای حروفچینی روزنامهی «اخبار روز» را در این شهر انجام داده بود، صحبت میکرد.
در مدت کوتاهی که ایشان در ونکوور بود در یک برنامهی سخنرانی نیز که از طرف فعالان اجتماعی و سیاسی شهر ونکوور تدارک دیده شده بود به همراه ثفقی و عاشوری و زندهیاد یداله خسروشاهی، از زوایای مختلفی در مورد وضعیت دشوار طبقهی کارگر ایران، برای ایرانیان مقیم ونکوور صحبت کردند. بابایی، با توجه به تجربهی چند دهه جنبش کارگری ایران معتقد به تشکیل تشکلهای مستقل کارگری، مستقل از احزاب و گروههای سیاسی و حکومتها و صاحبان سرمایه بود.
پرویز بابایی همچنین در کنوانسیون سالانهی فدراسیون اتحادیهی کارگری کانادا که در شهر «وندسور» برگزار شد بهعنوان میهمان نیز شرکت کرد و در حضور 700 نمایندهی اتحادیههای کارگری استان اونتاریو کانادا، که کنوانسیون خود را با شعار محوری « انسان، نه سود!» برگزار کرده بودند، پیام هیأت ایرانی را در این کنوانسیون خواند.