چاپ

در زمان پهلوی دوم، به خصوص از اواخر دهه چهل، مرسوم بود که اداره امنیت ساواک در مورد صلاحیت افراد در بسیاری از ادارات، تصمیم‌ گیری کند. دانشگاه تهران یکی از کلیدی‌ترین مراکز آموزشی کشور بود که ساواک نظری ویژه روی آن داشت و همواره در تلاش بود که نیروهای مورد تایید خویش را در آنجا، منصوب نماید.
در نامه‌ ای به تاریخ 27 مهر ماه 1350، مدیرکل اداره سوم ساواک، فهرستی 47 نفره از اساتید به نام دانشگاه تهران را جهت تصفیه به ریاست ساواک ارسال می‌دارد، این فهرست، طیف‌های متنوع سیاسی را در بر می‌گیرد و حتی شامل حال افرادی می‌شود که برخی از آنان فعالیت سیاسی نداشتند.
در میان برخی از نامورترین اساتید این فهرست می‌توان به کاظم حسیبی عضو هیئت موسس جبهه ملی، حمید عنایت پژوهشگر حوزه فلسفه سیاسی، داریوش آشوری نویسنده و اندیشمند چپ گرا، سیمین دانشور نویسنده شهیر، امیرحسین آریانپور جامعه ‌شناس، فرهنگ ‌نویس و عضو حزب توده، ناصر پاکدامن اقتصاددان چپ گرا، مرتضی ممیز پدر هنر گرافیک معاصر ایران و محمدعلی اسلامی ندوشن شاعر، نویسنده و حقوقدان ایران‌ گرا اشاره کرد.
البته باید به این نکته توجه کرد به دلیل استقلال نسبی نهاد دانشگاه، برخی از اساتیدی که به دستور ساواک مشمول تصفیه می‌شدند؛ اگرچه که برایشان مشکلات زیادی در داخل و خارج دانشگاه ایجاد ‌شد، اما تا سال‌های بعد نیز در دانشگاه تهران ماندند و به تدریس ادامه دادند. رزومه برخی از آن اساتید کمتر شناخته شده در لیست ساواک به شرح زیر است:
عبدالحمید ابوالحمد
عبدالحمید ابوالحمد استاد حقوق اداری، اساسی و سیاسی دانشگاه تهران بود. وی در سال 1309 در تهران متولد شد. بیشترین شهرت وی در حوزه حقوق اداری در زمینه حقوق استخدامی است. کتاب ارزشمند تحقیقی وی در حوزه حقوق استخدامی تا سال‌ها تنها منبع و مرجع در این خصوص محسوب می‌شد. وی پس از اخذ مدرک لیسانس از دانشکده حقوق دانشگاه تهران به فرانسه رفت و دکترای علوم سیاسی خود را از دانشکده حقوق علوم سیاسی دریافت نمود. وی پس از بازگشت به استخدام دانشکده حقوق دانشگاه تهران درآمد. تدریس این درس طی سالیان متمادی در دانشکده حقوق و علوم سیاسی و نیز تألیف دو جلد حقوق اداری از مهمترین خدمات علمی وی در این حوزه بود. وی در سال 1388 وفات یافت.
ارسلان شادمان
دکتر ارسلان شادمان درسال 1317 در شهر سنندج دیده به جهان گشود. درسال 1337 در دبیرستان هدایت دیپلم ریاضی را کسب نمود سپس در دانش‌سرای عالی لیسانس ریاضی گرفت. پس از پذیرش از دانشگاه علوم پاریس (سوربن) به فرانسه عزیمت کرد. وی به مدت سه سال در دانشکده علوم دانشگاه پیکارد در فرانسه ریاضی را تدریس نمود. سال 1350 به ایران مراجعت کرد و استادیار دانشگاه تهران گردید از فعالیت‌های ایشان همکاری در نوشتن کتاب‌های ریاضی با آموزش و پرورش درسال‌های 1360 تا 64 است. از مهمترین آثار ایشان می‌‌توان به ترجمه کتاب «حساب دیفرانسیل» هانری کارتان، ترجمه کتاب «توپولوژی کلدوس بنیک» و ترجمه کتاب «انفجار ریاضیات» اشاره کرد.
مهدی قالیبافیان
مهدی قالیبافیان در سال 1314 در تبریز متولد شد. وی پس از کسب رتبه اول در بین تمام فارغ‌التحصیلان دانشکده فنی در سال 1338، در بهمن ماه سال 1340 برای ادامه تحصیل عازم فرانسه شد. در تیر ماه 1343 از هر دو تز دکترای خود با درجه بسیار ممتاز دفاع نمود. از آن پس به تدریس در گروه مهندسی راه و ساختمان در دانشکده فنی دانشگاه تهران پرداخت و از سال 1346 ضمن تدریس، مسئولیت آزمایشگاه مصالح ساختمانی همان دانشکده را به عهده گرفت. او در سال 1350 به دستور اداره سوم ساواک از دانشگاه اخراج شد. او در سال 1380 انستیتو مصالح ساختمانی را در گروه عمران دانشکده فنی تأسیس نمود. مهدی قالیبافیان در روز سه‌شنبه 22 خرداد 1386 در تهران درگذشت.
محمد بهفروزی
دکتر محمد بهفروزی در حوزه ریاضیات فعالیت می‌کرد، وی علاوه بر آموزش و تربیت دانشجویان برجسته در این زمینه، تألیف و ترجمه آثار علمی بسیار از جمله ترجمه کتاب‌های اعداد مختلط و هندسه و کتاب هندسه اعداد مختلط، را نیز در کارنامه خود دارد.