شناسنامه:
کتاب: تورم و اخلاق
نویسنده: اندرودیکسون وایت
مترجم: سید حسن دیباج
تعداد صفحات: 88 صفحه
انتشارات: دنیای اقتصاد
خلق پول چگونه بر اقتصاد، سیاست و اخلاق جوامع اثر میگذارد؟ خلق پول و نقدینگی چگونه سبب نابرابری میشود؟ چگونه جوامع با خلق پول توسط حکومتها و خارج از قواعد اقتصاد به خاک سیاه مینشینند؟
اندرو دیکسون وایت پاسخ به سوالات بالا را در کتابی کوچک با روایتی ساده و جذاب روایت میکند. او عاقبت دردناک جامعهای قربانی خلق نقدینگی را به تصویر میکشد که یک قرن بعد از آن نیز کماکان اثرات مخرب این واقعه را تحمل میکرد. اگرچه کتاب روایتی تاریخ و مستند و بدون پیچیدگیهای نظری است اما حاوی اندیشههای مهم اقتصادی است.
این کتاب در مورد انتشار پول کاغذی و خلق نقدینگی توسط حکومت انقلابی فرانسه در سال 1790 و تجربه فاجعهبار ناشی از آن تا سال 1799 که جامعه فرانسه را به نکبت اقتصادی و اخلاقی کشاند می باشد؛ و به بهترین شکل ممکن وضعیت فروپاشی جامعه را نشان میدهد که قرار بود آزادی و برابری را برای شهروندانش به ارمغان بیاورد ولی درنهایت با تصمیمهای بلاهتبار اقتصادی، نهفقط ارزش پول ملی و وضعیت معیشت اکثریت مردمش را بلکه همهی ارزشهای انسانی و اخلاقیاش را به سرحد نابودی رساند. تورم و اخلاق، کتاب کوچکیست که به استناد فکتهای تاریخیاش به دورهی زمانی کوتاهی در فرانسه میپردازد، اما درواقع روایتیست سراسر نصایح تاریخی برای همهی مردمانی که نابلدیها و ندانمکاریهای حوزهی سیاست، فرهنگ و اقتصاد سردمدارانشان، کشورشان را در سراشیبی سقوط و فروپاشی قرار داده است.
بخشی از متن کتاب:
تاریخ روشن میکند که تورم قاعدتا باید حرامترین حرام اقتصادی تلقی گردد، چون مالیاتی است غیرشفاف و غیرصریح از فقرا به نفع فاسدترین طبقه ثروتمندان. ضمن آنکه تورم از نظر دستکاری در مهمترین اطلاعات جامعه (قیمتها) سرشتی همچون دروغگویی دارد. تاریخ مشخص میسازد که تورم پولی با فساد به معنای تخطی از قوانین (چه قوانین وجدانی و چه اجتماعی) و تمرکز بر لذتجویی کوتاهمدت یا فساد اداری ارتباط نزدیکی دارد.
علیرضا مالمیر