از دیرباز به این مفهوم رسیدیم که در محیط خانواده مدیریت همه چیز بر عهدهی زن است. مدیریت مصرف، نوع مصرف، نحوهی مصرف با او میباشد و لازمهی آن ایجاد آگاهی و ایجاد زمینههای آموزشی و تحصیلی بسیار عالی برای دختران و زنان است. هر دختر در خانواده که نقش زن و مادر را داشته باشد، به عنوان آموزشگر در خانواده ایفای نقش خواهد کرد.
زنانی که در سطح عالی و متوسطه مدارس یا دانشگاه آموزش دیدهاند با ارتباط با سازمانهای مردم نهاد و تحت آموزش قرار گرفتن در کمیتههای تخصصی آنها و یا تأسیس این نهاد توسط خودشان میتوانند در انتخاب وسایل خانگی، نحوهی مصرف درست از نظر انرژی و پایداری آن، مصرف مواد غذایی و گیاهی و مهمترین مبحث به عنوان دورریز؛ راهبر باشند. القای آگاهی از طرف مصرفکننده باعث تغییر مثبت در خط تولید خواهد شد.
جهان امروز با پیشرفت آگاهی به طرف مصرف بهینه محیطزیست از نظر انرژی، پایداری، کم ضرر بودن و کم مصرف بودن انرژی حرکت میکند و این امر مستلزم توانمند شدن زنان است. انتخاب آنها در لوازم خانگی و مصرفی میتواند به عنوان یک انتخاب کلیدی برای وسیلهی مصرفی و مصارف خوراکی کم ضرر و بدون مواد افزودنی و همچنین شویندههای کم ضرر، مصرف بهینه لباس و کفش و مهمتر از آن مصرف بهینهی مواد غذایی و مدیریت درست آن باشد. پس برای جلوگیری از هدر رفتن انرژی و سوء مصرف، یک نوع مدیریت مصرف را در خانواده دیکته میکند. با توجه به شرایط بحران محیط زیستی در دنیا، دیگر شعار بیشتر مصرف کن تا چرخه اقتصاد بچرخد، معنا ندارد و این شعار ارزش معنایی خود را به دلیل تهدید کاهش مواد معدنی و آلی و غیره از دست داده است. فعالان محیطزیست به سوی بازیافت و تعمیر هرچه بیشتر وسایل مصرفی پیش میروند. این آموزشها در خانواده توسط مادر مدیریت میشود.
آگاهی زنان و پیشرفت توانمندیهای آنان یکی از ارکان مهم توسعه پایدار است. کشورهایی که در آنها زنان نقش ضعیف دارند، نمیتوانند در توسعه پایدار موفق شوند. آموزش زنان و توانمندی آنها راهی برای خروج از فقر فرهنگی و رسیدن به توسعه اقتصادی و استفادهی بهینه از وسایل و کالاهای مصرفی و بهویژه زمان است. مدیریت مصرف برق، آب و انرژی در خانواده، چه شهری و چه روستایی، با آموزش زنان رشد بیشتری خواهد داشت و این امر مستلزم آموزش مدارس از سطح مقطع ابتدایی تا حداقل پایان دبیرستان برای دختران است. حضور آنها در دانشگاه باعث ارتقای سطح آموزشی آنها خواهد شد که روند رشد را سریعتر خواهد کرد.
ازدواجهای کودک همسری و خروج بیموقع او از مراحل آموزش، باعث خروج یک آموزشگر از خانواده و رها شدن یک خانواده بدون آموزشگر خواهد بود. و این امر تبعات منفی اجتماعی و اقتصادی برای جامعه به همراه خواهد داشت، و چنین مواردی باعث دور شدن از مسیر توسعه پایدار در کشور خواهد شد.
عدم احترام و ندادن حقوق اجتماعی و سیاسی به زنان و دختران، آسیبهای اجتماعی و اقتصادی و محیط زیستی به جامعه وارد خواهد کرد. خانواده ایی که مادری قدرتمند از نظر آموزشی و آگاهی داشته باشد بهترین تربیت را در فرزندان آن خانواده چه از نظر شغلی، چه از نظر مدیریت درآمد و چه از نظر مسئولیت اجتماعی شاهد خواهیم بود. این مسئله تبعات مثبتی در جامعه ایجاد خواهد کرد. مسئولیت اجتماعی در این فرزندان به این صورت تقویت خواهد شد که مسئولیتپذیری در مورد وسایل مصرفی و انرژی و آب و .... را در آنها شاهد خواهیم بود و همچنین مسئولیت اقتصادی را با مدیریت مادر در خصوص نحوه خرید، نوع خرید، نوع برخورد با مسائل را در حریم خانواده خواهند آموخت. البته در خانوادهها خرید ممکن است توسط پدر انجام شود ولی مادر نحوه مصرف و نوع کالا و برند را مدیریت خواهد کرد. نحوهی برخورد با این مسائل ارتباط مستقیم با آگاهی مادر در خانواده دارد.
پس کشوری که زنان آگاه و با مطالعه و با اعتماد به نفس بیشتری داشته باشد، کشوری است که در مسیر توسعه پایدار قرارگرفته است. فقر فرهنگی مادر، فقر فرهنگی خانواده و اجتماع را ایجاد خواهد کرد که در راستای فقر اقتصادی پیش خواهد رفت و از توسعه پایدار و رشد متوازن فاصله خواهیم گرفت.
فاطمه امامی