صنعتیشدن شهرها از یک ســمت و ناوگان حمل و نقل فرسوده و آلاینده زا و بســیاری از مواردی که شــاید بسیار ضعیف جلوه داده میشوند اما تنفس راحت هوای پاک را از ما دریغ کرده از ســمت دیگر همه با هم دست به دست دادهاند تا هوای پاک که حق تمامی شهروندان است را بگیرند.
منظور از هوای پاک این است که هوا بهدور از هرگونه دود و گردوغباری باشد تا بهسلامت گیاهان و جانوران بخصوص انسان صدمهای وارد نشود.
هر نوع تغییر فیزیکی، بیولوژیکی یا شیمیایی که ممکن است در هوا اتفاق بیفتد بهعنوان آلودگی هوا شناخته میشود. زمانی این اتفاق رخ میدهد که گازهای مضر، گردوغبار، دود و... وارد هوا میشوند. در شهرها معمولاً ماشینها و اتوبوسها، هواپیماها، کارخانجات و صنایع و حتی دامداریها باعث آلودگی هوا میشوند
اگر اصول توســعه پایدار بــرای صنایع، پایش دقیــق کارخانجات و استانداردهای وسایل نقلیه مد نظر قرار بگیرید وضعیت آلودگی هوا فاجعه بار نمیشود، تنفس هوای آلوده برای مدت طولانی میتواند مشکلات جدیتری ایجاد کند و بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت تخمین زده میشود که آلودگی هوا سالانه عامل مرگ زودرس هفت میلیون نفر در دنیا باشد. مدیریت آکادمیک و علمی باید در حوزه آلودگی هوا دخالت کند و اصول علمی برای مقابله با آن بکار گرفته شود، در شرایط فعلی که آلودگی هوا حاکم بر مناطق ایران شده است پایش کارخانجات و صنایع برای کنترل آلایندههای آنها باید با جدیت بیشتر دنبال شود که این امر را، سازمان محیط زیست باید دنبال کند.
کارخانجات، ماشینها و وسایل نقلیه، پالایشگاهها و... باید جدیتر از قبل رصد و پایش شــوند، زیرا آلودگی هوا دارد تبدیل به یک مشکل روزمره در کلانشهرها میشود، بهعنوان یک شهروند هوای پاک حق ما هست. بایستی موضوع از ریشه حل شود. نه اینکه هر روز نکات بهداشتی برای روزهای آلودگی منتشر شود، البته که این امر درست است. قانون برای خواندن نیســت، برای عمل است؛ لذا اگر به قانون هوای پاک هم عمل کنیم وضعیت رو به بهبودی میرود. در قانون هوای پاک وظیفه همه دستگاهها مشــخص شده است و برای خارجشدن از بحران باید این قانون اجرا شود.
وضعیت آلودگی هوا با جلسات دور میزی و... حل نمیشود، عمل میخواهد، عمل به فرامین علمی و بهره گیری از نخبگان و همچنین ایجاد رابطه با کشورهای پیشرفته که در این حوزه موفق عمل کردهاند و بهره گیری از تجارب آنها برای مدیریت آلودگی هوا.
برای داشــتن هوای پاک و ســالم در عصر کنونی که عصر فن آوری و استفاده از وسایل پیشرفته است، باید اقدامی جدی صورت گیرد؛ چرا که با افزایش جمعیت، اگر روند آلوده کردن هوا به همین ترتیب پیش رود، به زودی شــاهد نابودی لایه اوزون خواهیم بود و با از بین رفتن آن، محیط زیست نابود میشود.
استفاده از وسایل نقلیه عمومی، مترو و دوچرخه، انتقال و ساخت کارخانهها و پالایشگاهها به خارج از شهرها، تهیه بنزین با فرمولی که بهتر بسوزد و کمتر آلودگی ایجاد کند، کاشت درختان و ایجاد فضای سبز در شهرها، حفظ و احیای جنگلها، استفاده از سوخت گاز طبیعی و انرژی هستهای، سرپوشیده کردن فاضلابها برای متصاعد نشدن گازهای ناشی از تجزیه آنها در برابر خورشید، دفع و نابود کردن صحیح زبالهها به ویژه زبالههای بیمارستانی و... از جمله اقداماتی است که با انجام آنها میتوان از آلودگی هوا جلوگیری کرد. و هوای پاک را برای شهروندان به ارمغان آورد.
محمد بنی اسدی