سیلویا پلات: بانوی شورشی/ بانوی شعر”اعتراف”
چهارشنبه 21 دي 1401 - 17:58:53

سیلویا پلات، ژانری را در ادبیات انگلیسی بنا نهاد که شعر “اعتراف گونه” نامیده می‌شود. اشعار او در عین تغزلی و سمبلیک بودن، سبکی ویژه از ریتم و هجاهای خاص را در برمی‌گیرد. 
آثار آغازین او با ریتمی کندتر نسبت به واپسین اشعارش خبر از آرامش نسبی درونی وی می‌دهند، درحالی‌که هرچه به سال‌های آخر عمر او نزدیک می‌شویم، ضرب‌آهنگ آثارش همگام با زندگی‌اش، به‌سان آیینه‌ای تمام‌نما از روح بی‌تاب و مشوش اش، شتاب بیشتری به خود می‌گیرد و بر اضطراب درونی پیام آنها می‌افزاید. 
در شعر آغازینش مدام تصاویر مشخصی چون: خون، ماه، بیمارستان، جنین و جمجمه تکرار می‌شد. 
بعد از دهه شصت اما در آثار سیلویا که ریختی بیشتر سوررئال به خود گرفته‌اند، دائماً قلیانی از تم‌های محبوس بودن و مرگ جاری است. 
شعرهای متأخر او اما در قالبی آزادتر سروده شده‌اند، گویی شاعر آنها را درحالی‌که زیر لب زمزمه می‌کرده روانه کاغذ کرده، شعرهای اولیه را اما انگار بر مبنای ضرب گیری انگشتانش سروده است. 
شعر «آینه» نمونۀ شاخص سبک شعری یگانه اوست. اگرچه این شعر تنها شامل دو بند است؛ اما واژه‌هایی که هجاها را می‌سازند، از هیچ قالب سفت و سختی پیروی نمی‌کنند و متکی بر سیلاب‌های متداول شعری نیستند. این شیوۀ آزاد و بی‌قیدوبند، ظرفیت زیادی برای بیان درد و رنج و بحران‌های روحی و روانی او دارد:
در من، او، دختر جوانی را غرق کرده است
در من پیرزنی است
که روزبه‌روز، به سمت او خیز برمی‌دارد
همچون یک ماهی وحشتناک 
زن درون این شعر دیگر جوان و زیبا نیست و در هیبت ماهی وحشتناکی تصویر شده است. شعر آینه نیز مانند اغلب آثار پلات، درون‌مایه انتقادی و فمینیستی دارد در این شعر، هویت سیلویا باهویت تصویر او در آینه یکی می‌شود. 
 بخش میانی این شعر، هویت زنانۀ آن را بیشتر منعکس می‌کند:
او پاداش مرا با اشک‌ها و تحریک دست‌ها می‌دهد
من برای او اهمیت دارم 
با اشعار سیلویا پلات نه‌تنها بسیاری از زنان فمینیست آمریکایی بلکه زنان عادی و خانه‌دار نیز هم‌ذات‌پنداری می‌کردند. او زبانِ خشم درونی آنها، اندوه پنهان و عقده‌های سرکوب‌شده‌شان بود. سیلویا از زندگی روزمره‌اش به‌عنوان ماده خام برای اشعارش استفاده کرده و به آنها کیفیت هنری بخشیده است. امور روزمره‌ای چون زنگ یک تلفن، زخمی‌شدن انگشت، کبودی بدن، کاسه‌ها و ظرف‌های آشپزخانه و یا شمعدانی، طنین شاعرانه‌ای در شعرهای او یافته‌اند.

مرتضی صادقیان 



http://eradehmellat.ir/fa/News/1927/سیلویا-پلات-بانوی-شورشی-بانوی-شعر”اعتراف”
بستن   چاپ