توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل(کامـل، مـنظم، گـسترده و کارآمد) به‌عنوان یکی از ارکان اصلی توسعه پایدار در جوامع، موجب توسعه اجتماعی، اقتصادی و سیاسی(امنیت ملی) کشورها می‌شود. هم‌زمان با رشد شهرنشینی و گسترش نیاز به استفاده از سیستم حمل‌ونقل، توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل(در راستای توسعه پایدار) ضروری به نظر می‌رسد، اما توسعه حمل‌ونقل با تمام مزایایی که در زندگی بشر داشته اثرات منفی بر محیط‌زیست داشته است.
اثر حمل نقل جاده‌ای شامل: از جمله آلودگی هوا و نتیجه آن انتشار گازهای گلخانه‌ای، تهدید سلامت بشر (چهارمین عامل مرگ‌ومیر جهان آلودگی هوا می‌باشد.)، گیاهان و جانوران، کاهش کیفیت آب‌وخاک، ازبین‌رفتن آثـار و بناهای تاریخی و کاهش دید و...
اثر حمل‌ونقل هوایی شامل: انتشار گازهای آلاینده ناشی از سوخت هواپیما، آلودگی صوتی، برخورد پرندگان با هواپیما، تغییر در مسیرهای مهاجرت پرندگان و حیات‌وحش، تغییر در رفتار جانوران در اثر صدا و...
اثر حمل‌ونقل ریلی شامل: آلودگی هوا، آلودگی صوتی، کوچ اجباری موجودات یا انقراض گونه‌های نادر، فرسایش خاک (نتیجه خاکریزی و خاک‌برداری) و...
اثر حمل و نقل دریایی شامل: تغییر کیفیت آب، تغییر و تخریب ایستگاه‌هایی دریایی با احداث بنادر، نشست سوخت کشتی‌ها در دریا، تجمع آلاینده‌ها در بدن موجودات آبزی (منبع غذایی انسان) و...
بدون شک حمل‌ونقل شهری (منبع آلاینده متحرک) از عوامل اصلی انتشار کربن و تشدید آلودگی هوا و تغییرات اقلیمی است. برای کنترل و مقابله با آلودگی‌های ناشی از حمل‌ونقل در کلان‌شهرها باید انرژی پاک و پایدار جایگزین سوخت‌های فسیلی شوند. اینفوگرافیک این شماره (تهیه شده توسط سید مهدی رضوی) به اهمیت حمل‌ونقل پایدار پرداخته است.
برای بهبود کیفیت هوا در کلان‌شهرها، سیاست‌گذاری مدیریت شهری باید بر پایه حمل‌ونقل پایدار، ممنوعیت فعالیت و تردد منابع آلاینده باشد. در ایران قوانین مقابله با آلودگی هوا (همانند دیگر قوانین محیط زیستی) کارآمدی مورد انتظار را ندارد یا اقدام مؤثری برای اجرایی‌شدن قوانین از سوی مدیران صورت نگرفته است. برای حل معضل آلودگی هوا در شهرها باید اقدامات چندوجهی صورت بگیرد. با کنترل حمل‌ونقل شهری، توسعه حمل‌ونقل عمومی، استفاده از سوخت پاک، جایگزین‌کردن خودروهای فرسوده، گسترش فضای سبز، آموزش همگانی برای استفاده بهینه از انرژی، ارتقا فرهنگ همگانی برای هوای پاک، می‌توان گام‌های مؤثری برای حفاظت محیط‌زیست و کاهش آلودگی حمل‌ونقل برداشت که مسلماً در بستر مناسب قابل‌اجرا هستند.
مهشید قاسمی