چاپ

به گزارش خبرنگار حاما نیوز - حمید سپهری - کشاورزی؛ بخشی که از دیرباز یکی از مشاغل پرمخاطره‌ای بوده که توسط بشر در جهت تأمین امنیت غذایی به کار گرفته شده است. درگذشته کشاورزی سنتی با سختی‌های زیادی روبرو بود اما با گذر زمان بهره‌گیری از فن و تکنولوژی سختی کار را تقلیل داد؛ اما زیان‌هایی را به دنبال داشت که نوعی دیگر از سختی را با خود به ارمغان آورد. تغییرات به وجود آمده باعث شده که وضعیت ایمنی و بهداشت شغلی کشاورزان نیز دستخوش تغییرات شود.
بخش کشاورزی به دلیل تمرکز نیروهای بهداشتی بر روی صنایع مورد غفلت واقع شده است که این امر باعث شده بیشتر قربانیان بخش کشاورزی در کشورهای درحال‌توسعه باشند و به آن اضافه کنید دیگر مشکلاتی که در گستره خدمات و حمایت‌هایی که بایستی به‌صورت سازمان‌یافته و مؤثر از کشاورزان به عمل آید که اتفاق نمی‌افتد و سختی‌های این عنوان شغلی را افزایش داده است.

زراعت و باغداری اکنون مظلوم واقع شده است
نیک بزم از فعالان کشاورزی در حوزه زراعت و باغداری با اشاره به اینکه در دو نقطه گیلان‌غرب و کرمانشاه جاده روانسر به این فعالیت مشغول است، عنوان کرد: زراعت و باغداری اکنون مظلوم واقع شده است و باتوجه‌به اینکه امری بنیادین و اساسی در پیشبرد امور و تأمین امنیت غذایی محسوب می‌شود اما از حمایت‌های حداقلی نیز برخوردار نیست.
وی با بیان اینکه هرچند اداره‌ای عریض و طویلی بنام کشاورزی وجود دارد اما حمایت‌هایی از جامعه متبوع خود به عمل نمی‌آورد، عنوان کرد: هزینه سرسام‌آور خرید انواع ادوات و ماشین‌آلات کشاورزی و کودهای شیمیایی و سموم دفع آفات و ... را نیز در نظر بگیرید که بر سختی‌های این شغل روزبه‌روز می‌افزاید.
وی با اشاره به قیمت‌های جهانی و استاندارد انواع محصولات کشاورزی در مقایسه با بهایی که به کشاورز در ایران پرداخت می‌شود، گفت: مقدار ناچیزی در افزایش خرید قیمت گندم به کشاورز پرداخت می‌شود که این خرید به‌قدر لازم نمی‌تواند راهگشا باشد.
نیک بزم با بیان اینکه در این حوزه نبود یارانه و حمایت‌های نهادهای دولتی مشهود است، عنوان کرد: این در حالی است که تمامی پرداخت‌های کشاورز برای خرید ماشین‌آلات و سموم و بذرهای موردنظر و ... به قیمت‌های جهانی است.

بحران آب و تهدید تأمین امنیت غذایی
وی با اشاره به اینکه گندمی که مورد کشت قرار می‌دهد آبی است و محصولاتی که خارج از دیم کشت می‌شوند بهره از چاه برایشان امری ضروری است، گفت: اکثر چاه‌هایی که مورد استفاده قرار می‌گرفتند خشک‌شده‌اند یا اینکه برای دسترسی به آب باید حفاری بیشتری انجام داد و در عمق‌های پایین‌تر به آب دست پیدا کرد و این یک بحران برای کشاورزان محسوب می‌شود. به احتمال زیاد اواخر تابستان با کمبود آب مواجه می‌شویم و این موضوع باعث می‌شود محصولاتی را که نیاز به آب بیشتر دارند را کشت نکنیم
.نخستین استرس کشاورزان مشکل آب است
این فعال کشاورزی عنوان کرد: ضعف برنامه‌ریزی برای کنترل و مهار خشک‌سالی از طریق اجرای طرح‌های کاهش مصرف آب و افزایش بهره‌وری و اجرای برنامه الگوی کشت در استان‌ها مشهود است.
وی مطرح کرد: دستگاه‌ها و ماشین‌آلات زراعت و باغداری از قیمت بالایی برخوردار هستند و به این دلیل تمامی دستگاه‌های مورد نیاز در مراحل مختلف را اجاره می‌کنیم، هرچند نخستین استرس کشاورزان آب و بارندگی است.
نیک بزم یادآور شد: ناهمگن بودن برنامه توسعه مکانیزاسیون در استان‌های کشور و بی‌توجهی به نیاز و ظرفیت مکانیزاسیون در بخش‌های مختلف کشاورزی از دیگر مشکلات است.
وی افزود: ماشین‌آلاتی که وجود دارد استانداردهای لازم و رایج در جهان امروز را ندارند و عمدتاً دستگاه‌هایی که اجازه می‌شوند نیز مکانیزه نیستند و یا بسیار گران است و خرید یا اجاره آن از توان مالی ما خارج است.
این باغدار و زارع با اشاره به عدم تأمین به‌موقع و به‌اندازه نیاز نهاده‌های موردنیاز ازجمله کود، بذر و سم و افزایش بی‌رویه قیمت نهاده‌ها؛ گفت: متناسب نبودن قیمت‌های تضمینی اعلام‌شده با قیمت تمام‌شده محصولات کشاورزی از دیگر سختی‌های موجود است.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا سختی کار شامل بیمه کشاورزی هم می‌شود، عنوان کرد: اگر منظورتان بیمه تأمین اجتماعی کارگران باغات و مزارع کشاورزی است، تشخیص آن با کمیته تفکیک مشاغل سخت و زیان‌آور اداره کار است. بااین‌حال در اکثر موارد با سختی کار این بیمه‌شدگان موافقت نمی‌شود. ضمناً در صورت موافقت باید 4 درصد بابت سوابق کاری بعد از سال 1380 و 8 درصد بابت قبل از سال 1380، حق بیمه بیشتر پرداخت گردد

وی در پایان گفتگو با حامانیوز با بیان اینکه تلاش و فعالیتی که انجام می‌دهیم هیچ تناسبی با دستمزد و قیمت فروش محصول ندارد مطرح کرد: اگر این‌گونه ادامه پیدا کند به این فعالیت خاتمه خواهم داد و از کار دست می‌کشم مگر آنکه این وضعیت تغییر پیدا کند.

در ادامه نظر خوانندگان را به بخشی از تحقیقات به‌عمل‌آمده در باب سختی‌ها و مخاطراتی که در بخش کشاورزی وجود دارد و به پنج گروه تقسیم می‌شوند، جلب می‌کنیم:
1) عوامل زیان‌آور فیزیکی محیط کار:
أ. صدا: رانندگان تراکتور، کمباین، کارگرانی که با اره‌های برقی چوب‌بری کار می‌کنند، متصدیان تلمبه‌خانه‌ها و موتور آب، کشاورزانی که در معرض ماشین‌آلات کشاورزی هستند بیشتر در معرض سروصدا قرار دارند.
ب. ارتعاش: رانندگان تراکتور، کمباین، ماشین‌آلات مرتعش، کارگرانی که با اره‌های برقی چوب‌بری کار می‌کنند
ت. پرتوهای مضر: کشاورزانی که در مناطق روباز وزیر نور مستقیم خورشید فعالیت می‌نمایند، ماهیگیران و دامداران بیشتر در معرض اشعه‌های مضر قرار دارند.
ث. گرما و سرما: کشاورزانی که در مناطق روباز وزیر نور مستقیم خورشید فعالیت می‌نمایند، ماهیگیران و دامداران بیشتر در معرض گرما یا سرما قرار دارند.
2) عوامل زیان‌آور شیمیایی:
أ‌. گردوغبارها: رانندگان تراکتورها، کمباین، خرمن‌کوب‌ها، کارگران کودپاشی و چوب‌بری، کارگران دامداری‌ها و مرغداری‌ها، کارگران انبارهای غلات و علوفه، کارگرانی که در مزارع انبار و نیشکر فعالیت دارند.
ب. گازها، بخارات، اسپری، سموم شیمیایی و آفت‌کش‌ها: کارگرانی که در تهیه، نگهداری و آماده‌سازی، کودهای شیمیایی و کار سم‌پاشی فعالیت دارند و کارگران مرغداری و دامداری‌ها در معرض تماس قرار دارند.
3) عوامل زیان‌آور بیولوژیک:
أ. قارچ‌ها: کشاورزانی که در انبار علوفه و یونجه، بریدن درختان و انبار هیزم، تهیه، نگهداری و توزیع خوراک دام و اصطبل‌ها فعالیت دارند
ب. انگل‌ها: شالی‌کاران، کشاورزانی که با آب‌وخاک آلوده و کودهای حیوانی سروکار دارند، کارگران مزارع نیشکر، توتون، چای و مرغداران
ت. ویروس‌ها و باکتری‌ها: کشاورزان، کارگران مرغداری‌ها و دامداری‌ها
4) عوامل زیان‌آور ارگونومیک:
أ. ابزار کار و طرز کار نامناسب: در شالی‌کاران، کشاورزان، باغبانان، کارگران چوب‌بری، رانندگان تراکتور، ماشین‌آلات کشاورزی و خرمن‌کوب‌ها، دامداران و مرغداران دیده می‌شود.
ب. حمل نامناسب بار: افرادی که در دامداری، باغداری، زراعت و کارگرانی که در مجتمع‌های کشت و صنعت فعالیت دارند
5) عوامل روانی ناشی از کار: استرس‌های شغلی، بلایای طبیعی، از بین رفتن محصولات و دام و تغییرات شرایط جوی ازجمله علل ایجاد اختلالات روانی کشاورزان هستند.
6) بیماری‌های ناشی از فعالیت‌های کشاورزی:
أ. بیماری‌های ریوی: کشاورزان با طیف وسیعی از سموم از طریق دستگاه تنفس مواجهه دارند. (گردوغبارهای آلی - گردوغبارهای غیرآلی)
ب. بیماری‌های اسکلتی عضلانی: انواع آرتریت و استئوآرتریت
ت. بیماری‌های پوستی: استفاده مداوم و طولانی‌مدت از ابزارهای دستی باعث پینه بستن، تاول و ترک خوردن دست‌ها می‌شود برخی از مواد شیمیایی از قبیل آفت‌کش‌ها می‌توانند باعث بروز درماتیت شوند. آلرژی و تحریکات پوستی نیز ممکن است در اثر گزش حشرات و ... به وجود آید.